Tìm hiểu những thông tin liên quan đến dược liệu Mù u

Dược liệu Mù u là gì và có công dụng như thế nào trong quá trình điều trị bệnh? Những thông tin quan trọng này mọi người cần phải trao đổi với các bác sĩ / dược sĩ hay các vị thầy thuốc Đông Y giỏi để được tư vấn cụ thể trước khi sử dụng.

Thông tin chung về dược liệu Mù u

Mù u được biết đến là một loại cây to, chiều cao tầm khoảng 20 - 25m. Cành non tròn, màu lục, nhẵn, cành già sẽ có màu nâu. Lá mọc đối, phiến lá dày và cứng, chiều dài tầm khoảng 10 -17cm, rộng 5 - 8cm, mép nguyên, đầu tù, cuống lá dày và dẹt. Hai mặt lá đều nhẵn, mặt ở trên màu lục bóng, gân phụ rất nhiều và rõ, maọc sát nhau gần như vuông góc với gân giữa.

>>> Tìm hiểu thêm những kiến thức hữu ích khác:

• Tổng quan những thông tin liên quan đến cây Lemon verbena
• Marshmallow được chỉ định điều trị bệnh lý gì?
• Melanotan-II: Công dụng, Liều lượng & Lưu ý khi sử dụng

Cụm hoa mọc thành xim ở kẽ lá và đầu cành. Hoa khá to, có màu trắng với 4 cánh và sẽ có mùi thơm. Quả hạch, vỏ ngoài mỏng, hình cầu, vỏ trong dày, hóa gỗ. Ở phía bên trong chứa hạt có dầu.

Mùa hoa của Mù u thường vào tháng 8 - 9, mùa hoa thường rơi vào tháng 10 - 11. Ở Việt Nam,  Mù u chủ yếu thường phân bố tại vùng núi thấp, thuộc những tỉnh miền Trung, Đông và Tây Nam Bộ. Cây Mù u thường mọc dọc theo những bờ kênh, rạch cao. Cây Mù u ra hoa nhiều mỗi năm, tái sinh tự nhiên chủ yếu dựa vào hạt.

Những bộ phận dùng của Mù u

Thường thì mọi người dùng dầu và nhựa Mù u trong những bài thuốc dân gian. Sau khi hạt được thu hái vào mùa đông, mang về để đập vỡ, lấy nhân và sử dụng tươi hoặc có thể ép lấy dầu.

Nhựa Mù u cũng có thể lấy quanh năm, phơi khôi và tán bột để sử dụng.

Tìm hiểu những thành phần hóa học của Mù u

Ở trong hạt Mù u có chứa tầm khoảng 41 - 51% dầu. Dầu thô bao gồm 2 phần đó là nhựa và dầu béo. Ban đầu thì dầu thô rất sánh, màu xanh lục sẫm, có mùi rất đặc biệt và vị đắng. Sau khi loại nhựa, dầu sẽ lỏng hơn và có màu nâu vàng.

Nhựa Mù u tách ra từ dầu thô có màu nâu sẫm, tan trong những dung môi hữu cơ nói chung như cồn, ether dầu hỏa, benzen,... Nhựa được trích từ thân cây lại có màu lục nhạt, được sử dụng để làm thuốc. Ở trong vỏ cây Mù u có chứa tanin.

Dầu Mù u được ép từ hạt có chứa axit stearic, axit oleic, axit palmitic, axit linoleic. Bên cạnh đó, ở trong Mù u còn có chứa calophylolid, axit calophytic, calonolid, axit iso calophutic và những mophylym A, B, C, D,...

Những công dụng của thảo dược Mù u

Những công dụng của dược lý Mù u được nghiên cứu gồm có:

+ Dầu Mù u cho thấy có công dụng trong quá trình chữa lành vết thương nhanh chóng trên thỏ.

+ Calophylolid phân lập từ Mù u gây phù thực nghiệm chân chuột cống trắng.

+ Vỏ thân Mù u gây tăng hoạt động với amphetamin, hiệp đồng tác dụng với thuốc ngủ barbituric, gây hạ huyết áp nhẹ ở trên thỏ.

+ Cả cây Mù u trừ rễ có công dụng hạ huyết áp, hạ nhiệt, làm dãn hồi tràng cô lập ở trên chuột lang.

+ Tiến hành thử nghiệm lâm sàng cho thấy dầu Mù u được ép từ hạt già khi nấu thành xà phòng có công dụng trị ghẻ tốt. Thuốc mỡ bào chế từ dầu Mù u có công dụng trị mụn nhọt, trị bỏng, lở loét nhỏ.

Trong Đông Y, nhựa Mù u có màu lục nhạt, có vị mặn, mùi thơm, đắng, có tính lạnh, có công dụng gây nôn và giải độc. Dầu ép có công dụng chữa bệnh ngoài da.

 Nhựa Mù u đem phơi khô, tán bột rắc ngoài da nhằm điều trị lở loét, mụn nhọt và tai có mủ. Nhựa hòa cùng với nước, hoặc mài gỗ với nước vôi nhằm làm tan những vị trí sưng cứng, chữa họng sưng không được nuốt.

Nhân hạt giã nát hoặc ép lấy dầu Mù u rồi trộn với ít vôi, đun nóng, tiến hành thoa 2 - 3 lần/ ngày nhằm điều trị ghẻ và một số bệnh ngoài da khác.

Một số bệnh viện được sử dụng chế phẩm từ dầu Mù u điều trị vết thương, bỏng có kết quả tốt, công dụng kháng khuẩn mạnh, hết mủ, sạch vảy, không còn mùi hôi ở vết thương.

Một số trường hợp dùng dầu Mù u để xoa bóp chữa tê thấp, thoa trị mụn trứng cá. Bên cạnh đó, dầu này còn được sử dụng để điều trị bệnh thấp khớp. Theo một số nghiên cứu minh chứng công dụng lên sẹo, an thần của dầu Mù u.

Năm 1983, bệnh viện Chợ Rẫy - Tp. Hồ Chí Minh đã sử dụng dầu Mù u để điều trị những vết thương, viêm xương và cho kết quả rất tốt.

Tại Ấn Độ, dầu Mù u thoa bên ngoài để điều trị thấp khớp và bệnh da. Dầu tinh chế được sử dụng tiêm bắp chữa đau đối với người bệnh phong. Vỏ cây Mù u giã, đắp lên để điều trị viêm tinh hoàn. Nước sắc vỏ cây là thuốc rửa trị các vết loét khó lành. Nhựa Mù u có công dụng gây nôn và tẩy. 

Theo như kinh nghiệm Y học dân gian của Madagascar, dầu hạt Mù u thường được sử dụng điều trị bệnh phong, diệt sâu bọ, bệnh da và chế thuốc gội đầu trị chấy, nhân hạt điều trị vết thương.

Hướng dẫn về liều lượng sử dụng dược liệu Mù u

Dạng ester ethylic của dầu Mù u đã điều trị có kết quả chứng viêm dây thần kinh do bệnh phong với liều lượng tương ứng là  5 - 20ml uống hoặc dùng để xoa bóp. Có thể được sử dụng nhiều ngày. 

Khi sử dụng dầu Mù u thoa ngoài da tại vùng tổn thương có thể sử dụng với liều tùy ý và vừa phải.

Những bài thuốc dân gian của dược liệu Mù u

Những bài thuốc dân gian của dược liệu Mù u đã được các giảng viên Khoa Cao đẳng Dược - Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn tổng hợp cụ thể như sau:

- Chữa cam tẩu mã, chân răng loét: nhựa Mù u trộn cùng với bột hoàng đơn, thoa vào chân răng và dùng nhiều lần trong ngày. 

- Chữa răng đau chảy máu hoặc bị tụt nướu, chân răng lộ ra: rễ Mù u, rễ kỷ tử sử dụng với tỷ lệ bằng nhau. Toàn bộ mang đi sắc để lấy nước rồi ngậm. 

Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng Mù u

Nhằm dùng Mù u một cách an toàn và hiệu quả nhất, mọi người cần phải tham khảo ý kiến từ phía các bác sĩ/ dược sĩ hay các vị thầy thuốc Đông Y uy tín. Một số loại thuốc, thực phẩm chức năng hoặc thảo dược khác mà bạn đang dùng có thể gây nên những tương tác không như mong muốn với loại dược liệu này.

Trong suốt quá trình dùng, nếu như xuất hiện những triệu chứng bất thường, cần phải tạm ngừng sử dụng và hãy thông báo với các bác sĩ.

Tìm hiểu về mức độ an toàn khi sử dụng Mù u

Hiện chưa có đầy đủ thông tin về quá trình dùng Mù u trong thời gian mang thai và cho con bú. Vì vậy, mọi người nên trao đổi ý kiến của các bác sĩ / dược sĩ trước khi có ý định dùng loại thảo dược này.

Khả năng tương tác của dược liệu Mù u

Mù u sẽ có khả năng tương tác cùng với một số loại thuốc, thực phẩm hay loại thảo dược nào khác mà bạn đang dùng. Nhằm để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng, nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ / dược sĩ trước khi sử dụng.

Tổng hợp những thông tin ở trên do giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM chia sẻ đầy đủ thông tin về dược liệu Mù u và các bài thuốc dân gian trong quá trình điều trị bệnh. Nhưng mọi người lưu ý đây chỉ là những thông tin mang tính chất tham khảo và sẽ không thay thế những lời chỉ định của các bác sĩ / dược sĩ đã kê đơn ban đầu.