Công dụng của sương sâm và lưu ý khi sử dụng

Sương sâm là cây gì? Cây sương sâm tác dụng như thế nào đối với tình trạng sức khỏe? Đây là những thông tin được rất nhiều người bàn luận nếu như có ý định sử dụng, cùng tham khảo chi tiết bài viết dưới đây để biết rõ hơn nhé!

Sương sâm là cây gì?

Sương sâm là một loại cây mọc hoang trong tự nhiên tại khu vực Đông Nam Á, có tên gọi khoa học là tiliacora triandra thuộc họ menispermaceae. Sương sâm chính là loại thực vật thân leo, sống lâu năm và sinh trưởng rất tốt, mỗi cây sẽ có nhiều nhánh dây nhỏ. Lá cây sương sâm có thể thu hái quanh năm.

>>> Tìm hiểu thêm công dụng của một số thảo dược khác:

Tại Việt Nam, sương sâm có 2 loại phổ biến đó là sương sâm trơn và sương sâm lông. Theo đó, cách phân biệt 2 loại này sẽ dựa vào đặc điểm của lá và dây cây sương sâm có/ không có lớp lông bao phủ ở trên bề mặt. Như kinh nghiệm của những người làm thạch sương sâm thì lá và dây của cây sương sâm lông cho ra thạch đông mịn, ngon hơn so với sương sâm trơn.

Tìm hiểu về cách thu hái lá cây sương sâm

Lá và dây của cây sương sâm đều được dùng để làm thạch. Nhưng đối lợi loại cây sương sâm có lá hình tim, mọi người chỉ thu hái phần lá để sử dụng. Khi hái sẽ lựa chọn lá có màu xanh lục đậm, vì lá lá già sẽ có chứa nhiều dược tính và có nhiều thạch hơn so với lá non.

Sau khi tiến hành thu hái, mọi người cần phải rửa sạch rồi vò cùng với nước lọc nhằm để tạo ra được món thạch sương sâm/ phơi/ sấy khô để có thể sử dụng dần.

Những tác dụng của sương sâm đối với tình trạng sức khỏe

Trong Đông Y, cây Sương Sâm có tác dụng nhuận tràng, điều trị tình trạng táo bón, thanh nhiệt, tiêu độc, chữa kiết lỵ và nóng nhiệt. Ngoài ra, loại cây này còn được dùng như một vị thuốc nhằm hỗ trợ trong quá trình điều trị những bệnh lý có liên quan đến gan, huyết áp cao do tăng hàm lượng cholesterol, đái tháo đường và bệnh dạ dày,...

Như trong Y học hiện đại, sương sâm rất giàu hàm lượng dưỡng chất gồm có sắt, chất xơ, canxi, hàm lượng Vitamin A & C cùng với những dưỡng chất khác như ancaloit, quexitok sterol,... Vì vậy, thạch từ lá sương sâm không dừng lại là một món ăn giải nhiệt, mà còn có khả năng tăng cường sức đề kháng, là một trong những vị thuốc tự nhiên nhằm giúp:

1. Điều trị tình trạng tiểu khó

Một số thầy thuốc Đông Y cho rằng, sương sâm rất tốt đối với hệ bài tiết, đặc biệt là đối với thận. Vì vậy, trước khi áp dụng thuốc kháng sinh điều trị, bệnh nhân mắc chứng tiểu buốt, tiểu khó nên sử dụng thạch từ lá sương sâm nhằm không phải chịu đựng những tác dụng phụ từ thuốc. Mọi người có thể ăn thạch từ lá sương sâm đã được ướp lạnh với nước đường 2 lần/ ngày và ăn 1 bát/ lần.

Điều trị chứng khó tiêu, đau bụng và phòng ngừa tình trạng táo bón

Thạch từ lá cây sương sâm cũng mang lại rất nhiều tác dụng tốt đối với hệ tiêu hóa. Vì vậy, khi rơi vào tình trạng khó tiêu, bị táo bón, hoặc bị rối loạn tiêu hóa, các bạn có thể dùng loại thạch này để có thể làm giảm nhẹ đi được các triệu chứng.

2. Hỗ trợ điều trị tình trạng cao huyết áp

Mỡ trong máu chính là nguyên nhân hàng đầu khiến cho lòng mạch máu bị thu hẹp, làm áp lực máu tăng cao nên dẫn đến tình trạng cao huyết áp.

Trong Đông Y, nhờ vào khả năng phòng ngừa quá trình tích tụ mỡ thừa tại thành mạch, nên lá sương sâm có công dụng tốt đối với bệnh nhân cao huyết áp.

Hướng dẫn cách làm thạch sương sâm + hạt é + mủ trôm giải nhiệt

Để tiến hành làm món thạch từ lá sương sâm, dưới đây các giảng viên hàng đầu ở trong Khoa Cao đẳng Kỹ thuật Phục hồi chức năng chia sẻ kinh nghiệm như sau:

* Nguyên liệu cần chuẩn bị

Lá sương sâm tươi: 150g;
Dầu ăn: 2 thìa cafe;
Nước lọc: 1 lít;
Mủ trôm: 15g;
Hát é: 3 thìa cafe;
Đường cát: 300g;
Lá dứa: khoảng 3 - 4 lá, hoặc có thể là dầu chuối: 1 ống;
Rây có đường kính khoảng 20cm: 1 cái;
Bát đựng thạch sương sâm: chuẩn bị 1 - 2 cái tùy thuộc vào dung tích;
Thố inox/ thay sạch dung tích khoảng 3 lít: 1 cái.

* Quá trình thức hiện làm thạch sương sâm

- Bước 1: tiến hành vò lấy thạch sương sâm

Hãy rửa lá sương sâm dưới vòi nước chảy thật sạch và để ráo nước.
Cho lá sương sâm đã rửa vào trong thố, vò sơ cho ngập rồi từ từ đổ nước cùng với dầu ăn vào vò trong thời gian khoảng từ 15 - 20 phút cho lá sương sâm nát, màu nước chuyển qua xanh đậm. Cho dầu ăn vào vò cùng với lá sương sâm sẽ giúp thạch không bị lên nhiều bọt, thạch sau khi đông sẽ có độ bóng và mang tính thẩm mỹ cao.
Cho hỗn hợp lá và nước sương sâm qua rây để lọc lấy phần nước.
Sử dụng muỗng vớt bỏ bọt ở trong nước sương sâm để sau khi đông thì thạch trông sẽ mịn, đẹp mắt. Đậy kín tô thạch, để yên cho thạch được tự đông trong thời gian 2 - 3h. Các bạn có thể cho tô thạch vào trong ngăn mát của tủ lạnh cho thạch đông nhanh hơn và bảo quản.

- Bước 2: thực hiện ngâm mủ trôm, hạt é và nấu nước đường

Đối với mủ trôm: tiến hành ngâm mủ trôm với khoảng 1 lít nước trong bình thủy tinh sạch trước khi ăn khoảng tầm 10 - 12h cho nở mềm.
Nấu nước đường: cho khoảng 0.5 lít nước vào nồi, cho 300g đường vào khuấy cho tan, tiếp đến cho lá dứa đã rửa sạch, cắt khúc vào rồi nấu cho đến khi sôi đều. Tắt bếp và để nước đường nguội.
Hạt é: cho vào rây, rửa nhẹ dưới vòi nước chảy cho sạch hết bụi rồi cho vào ly cùng với khoảng tầm 100ml ngâm cho nở.

- Bước 3: chế biến thành phẩm

Thạch được làm từ lá sương sâm sau khi đông, lấy ra và sử dụng dao cắt bánh, cắt miếng dạng khối vuông nhỏ và cho vào ly.
Tiếp đến cho hạt é, mủ trôm, nước đường vào đảo thật đều là có thể sử dụng được.
Trong trường hợp không sử dụng lá dứa để tạo hương vị đối với món thạch, các bạn có thể sử dụng đến dầu chuối để thay thế. Cách sử dụng: sau khi đã tiến hành pha chế thạch xong, hãy cho vào ly thạch khoảng 1 - 2 giọt dầu chuối, đảo đều là có thể sử dụng được.

Bà bầu có sử dụng được sương sâm không?

Trong khoảng thời gian mang thai, nhất là giai đoạn cuối của thai kỳ, nhiều bà mẹ phải đối mặt với tình trạng bị táo bón. Đây chính là thủ phạm đứng đằng sau tình trạng khó chịu này được cho là tác động của hormone thai kỳ là làm giảm sút hoạt động của nhu động ruột, tăng kích thước của bào thai gây chèn ép đến các cơ quan của hệ tiêu hóa.

Trong trường hợp rơi vào tình trạng táo bón khi mang thai, các mẹ bầu hãy sử dụng thạch từ lá sương sâm để cứu nguy. Nhưng các mẹ lưu ý không được lạm dụng món ăn vặt này để giải khái, bởi sẽ có nguy cơ dẫn đến tình trạng bị tiêu chảy.

Một số những lưu ý quan trọng khi sử dụng sương sâm

Sương sâm mang lại rất nhiều những công dụng đối với sức khỏe nếu như sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, trong suốt quá trình sử dụng mọi người cũng cần phải lưu ý kỹ một số vấn đề dưới đây nhằm tránh gặp phải những vấn đề sức khỏe đáng tiếc như:

+ Thạch từ loại lá sương sâm có tính mát, nếu như sử dụng nhiều đồng nghĩa với việc bạn sẽ có nguy cơ bị tiêu chảy. Vì vậy, không nên sử dụng quá 2 ly thạch từ lá sương sâm mỗi ngày. Đối với trẻ em, chỉ nên cho trẻ ăn ½ ly/ ngày là phù hợp.

+ Thạch từ lá thông thường được bày bán sẵn thường không đảm bảo yêu cầu vệ sinh, nếu mua cần phải lựa chọn các địa chỉ uy tín và đảm bảo chất lượng. Nhưng tốt nhất các bạn hãy mua lá sương sâm tươi, tự vò lá tại nhà để làm.

+ Mùa mưa lá sương sâm thường không có nhiều thạch như lá được thu hái vào trong mùa hè. Khi chế biến, mọi người hãy lưu ý điều này để thạch có được kết cấu như mong đợi.

Những thông tin ở trên do phía các giảng viên Cao đẳng Y Dược TP HCM chia sẻ nhằm giúp cho mọi người được biết rõ hơn về công dụng của lá sương sâm và cách chế biến hiệu quả. Nếu như không hiểu rõ về cách thức thực hiện các bạn hãy tham khảo thêm ý kiến của những người có kinh nghiệm để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.