Hen suyễn là bệnh gì? Đây là những phương pháp điều trị bệnh hiệu quả nhất hiện nay? Những câu hỏi này được rất nhiều người quan tâm đến và gửi về những chuyên mục tư vấn sức khỏe. Dưới đây các chuyên gia hàng đầu sẽ bật mí những thông tin liên quan, mọi người cùng tìm hiểu cụ thể ở bài viết sau.
Bạn có biết bệnh hen suyễn là gì không?
Hen suyễn hay còn được gọi là hen phế quản, đây chính là tình trạng đường thở bị thu hẹp lại và sưng lên, có khả năng tiết ra nhiều chất nhầy. Chính điều này sẽ khiến cho các bạn cảm thấy khó thở, kích thích cơn ho xuất hiện. Bạn thường nghe thấy âm thanh tương tự như tiếng huýt sáo khi thở ra và thở nông.
>>> Tham khảo thêm một số thông tin hữu ích:
- Tổng hợp những bệnh nấm da phổ biến nhất hiện nay
- Những nguyên nhân gây nên tình trạng sút cân đột ngột
- Bệnh trầm cảm: Triệu chứng, Nguyên nhân & Phương pháp điều trị bệnh
Trong một số trường hợp khác thì hen suyễn chỉ là một vấn đề nhỏ hơi bất tiện. Nhưng đối với những bệnh nhân nặng sẽ gây cản trở những hoạt động thường ngày, thậm chí cơn hen suyễn nặng sẽ có khả năng đe dọa đến tính mạng.
Các bạn sẽ không bao giờ hết hen suyễn nhưng những cơn en sẽ xảy ra khi có tác nhân gây kích ứng đến phổi. Khi tiếp xúc với một số tác nhân trong môi trường như ẩm ướt, nấm mốc, một số chất gây dị ứng (khói thuốc lá, mạt bụi,...) cơn hen suyễn khi đó có thể sẽ xuất hiện. Ô nhiễm không khí và nhiễm trùng phổi do virus cũng có khả năng gây nên bệnh lý này.
Những triệu chứng cơ bản nhận biết bệnh hen suyễn
Đối với bệnh lý hen suyễn có nhiều triệu chứng khác nhau đối với từng bệnh nhân. Theo đó, cơn hen suyễn có thể sẽ xảy ra thường xuyên, chỉ có triệu chứng sau một vài thời điểm nhất định như sau khi luyện tập thể dục, hay đôi khi hây những triệu chứng ở mọi lúc.
Theo đó, các giảng viên hàng đầu của Khoa Cao đẳng Xét nghiệm Y học TPHCM có chia sẻ đến với mọi người về các dấu hiệu về triệu chứng nhận biết bệnh lý hen suyễn gồm có:
- Tức ngực/ đau ngực.
- Thở nông.
- Khó ngủ do luôn khó thở, thở khò khè hoặc ho.
- Thở khò khè chính là dấu hiệu của bệnh lý hen suyễn phổ biến nhất ở trẻ em.
- Những cơn ho và thở khò khè thông thường sẽ nặng hơn khi nhiễm virus ở đường hô hấp như cảm cúm và cảm lạnh.
Trong trường hợp xuất hiện những dấu hiệu dưới dây, thì tình trạng hen suyễn của các bạn đang tiến triển ở mức độ nghiêm trọng hơn, cụ thể:
- Mức độ khó thở tăng lên, được đo bằng thiết bị Y tế chuyên dùng.
- Những triệu chứng xảy ra thường xuyên hơn và sẽ gây khó chịu.
- Nhu cầu sử dụng ống hít nhằm cắt cơn hen nhanh chóng tăng lên, cần sử dụng thường xuyên hơn.
Một số trường hợp, những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh lý thường bùng phát trong những tình huống cụ thể như sau:
- hen suyễn do nghề nghiệp, được kích hoạt bởi những chất kích thích ở nơi làm việc như khí gas, khói hóa chất hoặc bụi.
- Hen do luyện tập thể dục, có thể sẽ nặng hơn khi không khí lạnh và khô.
- Hen suyễn dị ứng do những tác nhân trong không khí như bào tử nấm mốc, phấn hóa, chất thải động vật, da hoặc lông động vật/ thú cưng cũng sẽ gây kích ứng.
Nguyên nhân cơ bản gây bệnh hen suyễn là gì?
Theo như những nhà nghiên cứu cho rằng bệnh lý này phát triển là do có sự kết hợp giữa những yếu tố môi trường và di truyền (gen). Khi tiếp xúc với những chất kích thích khác nhau và những chất gây dị ứng có thể sẽ kích hoạt cơn hen xảy ra. Những tác nhân này đối với mỗi bệnh nhân sẽ không giống nhau, cụ thể:
- Hoạt động thể chất.
- Chất gây dị ứng bay trong không khí, ví dụ như mạt bụi, phấn hóa, da, lông động vật, bào tử nấm mốc.
- Tình trạng không khí lạnh và khô.
- Nhiễm trùng đường hô hấp gồm có cảm cúm và cảm lạnh.
- Một số loại thuốc gồm có thuốc chẹn Beta, thuốc kháng viêm không steroid NSAIDs.
- Những chất gây ô nhiễm không khí như khói bụi.
- Hoặc do một số chất bảo quản có trong thực phẩm, đồ uống đóng hộp.
- Tình trạng thay đổi cảm xúc mạnh hoặc căng thẳng (stress).
- Mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Những đối tượng nào mắc bệnh hen suyễn ở mức độ cao?
Hiện nay có nhiều yếu tố khác nhau đã được minh làm tăng khả năng mắc bệnh hen suyễn, xuất hiện những triệu chứng của những cơn hen suyễn. Việc xác định được những yếu tố nguy cơ sẽ giúp ích trong việc kiểm soát được những triệu chứng và thay đổi về lối sống. Đa phần đều có liên quan đến việc gia tăng mức độ tiếp xúc với những yếu tố khởi phát bệnh như:
- Có người thân ở trong gia đình mắc phải bệnh lý này.
- Bé trai thường có khả năng mắc hen suyễn cao hơn so với bé gái. Đến độ tuổi 20 thì tỷ lệ mắc bệnh sẽ không khác nhau về giới tính. Sau 40 tuổi thì phụ nữ thường có khuynh hướng mắc bệnh ở mức độ cao.
- Những đối tượng thừa cân, béo phì.
- Có tiền sử về dị ứng, hoặc mắc phải những bệnh lý như viêm mũi dị ứng, viêm da dị ứng.
- Thói quen hút thuốc lá, hoặc phơi nhiễm với khói thuốc lá.
- Những yếu tố có liên quan đến nghề nghiệp như hóa chất được sử dụng trong nông nghiệp và xây dựng, khói bụi.
Những biện pháp chẩn đoán bệnh hen suyễn
Trước tiên, phía các bác sĩ sẽ thăm khám tình trạng sức khỏe và cố gắng loại trừ các bệnh lý khác như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhiễm trùng đường hô hấp. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ xem xét về tiền sử bệnh của bệnh nhân và gia đình, đưa ra các câu hỏi liên quan đến triệu chứng mà các bạn gặp phải. Trên cơ sở đó nhằm chẩn đoán và đánh giá được mức độ bệnh, đồng thời bệnh nhân cũng sẽ thực hiện một số thử nghiệm liên quan. Cụ thể:
Xét nghiệm đo chức năng phổi
Bệnh nhân sẽ được tiến hành kiểm tra chức năng phổi nhằm xác định được lượng không khí đi vào và ra trong quá trình hít thở. Theo đó, những thử nghiệm gồm có:
- Đo lưu lượng đỉnh.
- Đo phế dung.
Bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm này trước và sau khi cho các bạn sử dụng thuốc giãn phế quản như albuterol. Trong trường hợp bạn nhận thế được chức năng của phổi được cải thiện sau khi dùng thuốc giãn phế quản, khả năng cao là bạn bị hen suyễn.
Tiến hành làm những xét nghiệm bổ sung
Bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định bệnh nhân tiến hành làm một số xét nghiệm khác nhau nhằm chẩn đoán được bệnh hen suyễn như:
- Xét nghiệm dị ứng.
- Thử nghiệm kích thích với methacholine (tác nhân được biết có khả năng gây hen suyễn).
- Xét nghiệm hình ảnh như tiến hành chụp hình x- quang ngực.
Đánh giá mức độ bệnh hen suyễn
Nhằm để phân loại được mức độ nghiêm trọng của bệnh hen phế quản, phía các bác sĩ sẽ đánh giá về tần suất xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng hen. Đối với việc làm này sẽ giúp cho phía các bác sĩ lựa chọn được phương pháp điều trị hen suyễn tốt nhất.
Theo đó, bệnh lý này thường được phân chia thành 4 nhóm cụ thể như sau:
Phương pháp điều trị bệnh hen suyễn hiệu quả nhất
Hen suyễn tuy không phải là bệnh có thể điều trị khỏi hoàn toàn, nhưng việc làm đầu tiên cần phải kiểm soát được những triệu chứng của bệnh luôn là một trong những vai trò quan trọng nhất, giải quyết được các vấn đề ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của người bệnh.
Điều trị hen suyễn bao gồm những mục tiêu cụ thể như sau:
- Nhận diện và tránh được những yếu tố khởi phát cơn hen suyễn.
- Thuốc điều trị cần phải đảm bảo kiểm soát được những triệu chứng của bệnh.
* Điều trị bằng thuốc
Hiện nay, có nhiều loại thuốc khác nhau được chỉ định trong quá trình điều trị bệnh hen suyễn gồm có:
+ Thuốc corticosteroid dạng uống: loại thuốc này có công dụng ngắn, làm giảm nhanh cơn hen phế quản. Nhưng nhóm thuốc này có nhiều tác dụng phụ nếu như dùng trong một thời gian dài.
+ Thuốc corticoid dạng hít: đây là một trong những loại thuốc phổ biến nhất trong quá trình điều trị bệnh hen suyễn. Thuốc có công dụng trong việc giảm được tình trạng viêm ở những phế quản do những dị nguyên gây ra.
+ Thuốc chủ vận beta tác dụng ngắn (SABAS): có công dụng giãn phế quản, được dùng để cắt cơn hen phế quản.
+ Thuốc kháng Leukotriene: Leukotrien được biết đến là một chất gây nhiễm được hệ miễn dịch tạo ra. Theo đó, nhóm thuốc này được dùng cho những cơn hen nhẹ, dùng phối hợp với những loại thuốc khác, ít gây ra những tác dụng phụ.
+ Thuốc Omalizumab (Xolair): được chỉ định dùng trong những trường hợp hen dị ứng do giảm lượng ige tự do.
+ Thuốc Theophylline: có công dụng giãn phế quản và phế nang, tuy nhiên hiện nay ít được sử dụng.
+ Thuốc chủ vận beta tác dụng kéo dài (LABAS): có công dụng tương tự như nhóm thuốc SABAS, nhưng thời gian tác dụng kéo dài hơn với mục đích kiểm soát cơn hen phế quản.
+ Liệu pháp miễn dịch: bệnh nhân được giải mẫn cảm với những dị nguyên gây nên bệnh.
* Thay đổi lối sống
Bên cạnh việc dùng những loại thuốc được liệt kê ở trên, những bệnh nhân mắc bệnh hen suyễn cần phải thay đổi về lối sống, nghề nghiệp và cần phải tránh những dị nguyên gây bệnh nhằm tăng hiệu quả điều trị.
Hy vọng với toàn bộ những thông tin được liệt kê ở trên do các giảng viên Cao đẳng Y Dược Sài Gòn chia sẻ đã giúp cho mọi người được hiểu rõ về bệnh lý hen suyễn là gì và những phương pháp điều trị bệnh hiệu quả. Khi phát hiện những triệu chứng của bệnh mọi người hãy nhanh chóng đến bệnh viện/ Trung tâm Y tế để được các bác sĩ thăm khám vào có phương pháp điều trị hiệu quả nhất.