Những nguyên nhân gây nên tình trạng tăng huyết áp thứ phát

Bệnh lý tăng huyết áp thứ phát là gì? Đâu là những triệu chứng và nguyên nhân gây nên bệnh lý này? Dưới đây các chuyên gia sức khỏe sẽ bật mí những thông tin liên quan đến các vấn đề ở trên, mọi người cùng cập nhật chi tiết ở bài viết dưới đây.

Bạn có biết bệnh tăng huyết áp thứ phát là gì không?

Huyết áp là lực do tim tạo ra, sẽ chịu trách nhiệm trong quá trình vận chuyển máu đến những bộ phận khác trong cơ thể. Tăng huyết áp hoặc cao huyết áp phát sinh khi áp lực có cường độ quá lớn. Chính điều này cũng đại diện cho những vấn đề như:

>>> Tham khảo thêm các kiến thức hữu ích:

• Bật mí những cách phòng ngừa tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ
• Giải đáp thắc mắc: Trẻ bị ho kiêng ăn gì là tốt nhất?
• Bạn có biết rối loạn tiêu hóa nên ăn gì không?

• Thành động mạch đang có xu hướng chịu tổn thương.
• Cơ tim hoạt động quá nhiều, làm ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của cơ quan này.

Dựa vào những nguyên nhân tăng huyết áp, những nhà nghiên cứu đã chia bệnh lý này thành 2 nhóm cụ thể như sau:

- Tăng huyết áp vô căn: hay còn được gọi là cao huyết áp nguyên phát. Theo như thống kê chung cho thấy có hơn 90% trường hợp người bị tăng huyết áp rơi vào nhóm này. Đối với tăng huyết áp vô căn, phía các bác sĩ dường như sẽ xác định rõ được nguyên nhân gây bệnh.

- Tăng huyết áp thứ phát: phát sinh do một số bệnh lý cụ thể. Thường chỉ có khoảng 10% người mắc bệnh cao huyết áp rơi vào trường hợp này.

Tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh tăng huyết áp thứ phát

Cũng tương tự như nhiều loại bệnh lý khác, điều trị tăng huyết áp thứ phát sẽ mang lại kết quả tốt hơn khi mọi người xác định được vì sao chỉ số huyết áp của mình lại vượt mức phạm vi lý tưởng. Bên cạnh đó, trường hợp này, liệu trình điều trị còn có khả năng kiểm soát cả tình trạng sức khỏe tiềm ẩn lẫn huyết áp cao. Trên cơ sở đó, tỷ lệ nguy cơ phát sinh biến chứng cũng sẽ giảm gồm có:

- Suy thận.

- Bệnh tim mạch.

- Đột quỵ.

Những nguyên nhân phổ biến 

Đa phần các trường hợp, chỉ số huyết áp có nguy cơ tăng nhanh vì các vấn đề sức khỏe như:

+ Chứng ngưng thở khi ngủ.

+ Bệnh thận mãn tính.

+ Mang thai.

+ Những vấn đề liên quan đến tuyến thượng thận, gồm cả trường hợp xuất hiện khối u.

+ Động mạch chủ co thắt (thu hẹp động mạch chủ) hoặc xơ vữa động mạch.

+ Sử dụng một số loại thuốc gồm có:

• Thuốc chống trầm cảm.
• Thuốc 
• Amphetamine
• Nhóm thuốc kháng viêm không có chứa steroid (NSAIDs)

+ Những vấn đề có liên quan đến hormone (nội tiết tố) ví dụ như cường aldosterone.

Những triệu chứng cơ bản nhận biết bệnh lý

Những giảng viên trong Khoa Cao đẳng Điều dưỡng Sài Gòn đã có chia sẻ đến với mọi người về những triệu chứng của bệnh lý tăng huyết áp thứ phát gồm có:

- Tăng huyết áp kháng trị.

- Tăng huyết áp xuất hiện đối với người có độ tuổi < 30 hoặc > 60 tuổi.

- Có những dấu hiệu tùy từng nguyên nhân tăng huyết áp như:

• Nghĩ đến hẹp mạch thận: sẽ có tiếng thổi ở bụng, tăng creatinine > 30% khi sử dụng ức chế men chuyển, ức chế thụ thể và phù phổi tái phát với cơn tăng huyết áp.
• Nghĩ đến cường Aldosteron: hạ hàm lượng Kali ở trong máu không rõ nguyên nhân.
• Tăng huyết áp do u tủy thượng thận: sẽ có những cơn tăng huyết áp kịch phát, đổ mồ hôi, đau nhức đầu, tim đập nhanh,...
• Dấu hiệu của hội chứng Cushing: teo cơ, rạn da, béo bụng, mặt tròn như mặt trăng,...

Đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh ở mức độ cao?

Đối với mỗi một nguyên nhân tăng huyết áp đều có các yếu tố nguy cơ khác nhau, cụ thể:

+ Lạm dụng việc sử dụng những loại thuốc giảm đau corticoid.

+ Sinh con muộn sau độ tuổi 35, dễ có nguy cơ tăng huyết áp thai kỳ, đa thai hoặc tiền sản giật.

+ Mắc phải những bệnh lý làm tổn thương đến thận cấp tính hoặc mãn tính.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh tăng huyết áp thứ phát

Đầu tiên mọi người cần phải chẩn đoán tình trạng tăng huyết áp: 

• Hãy dựa vào đo huyết áp tại phòng khám, đo huyết áp tại nhà.
• Nếu như đo huyết áp tại phòng khám: tăng huyết áp nếu như huyết áp đạt ≥ 140/90mmHg. 
• Holter huyết áp: cần phải tiến hành theo dõi huyết áp suốt 24h, trên cơ sở đó sẽ xác định được huyết áp trung bình, những đỉnh tăng huyết áp vừa phục vụ mục đích chẩn đoán và điều trị.
• Tiến hành đo huyết áp bằng máy Holter: tăng huyết áp khi huyết áp trung bình ban ngày đạt ≥ 135/85mmHg, huyết áp trung bình vào ban đêm  ≥ 120/70mmHg.
• Hoặc tự đo huyết áp tại nhà trong nhiều lần: tăng huyết áp nếu như huyết áp ≥ 135/85 mmHg.

Phương pháp chẩn đoán nguyên nhân tăng huyết áp:

- Tiến hành siêu âm doppler mạch thận nếu như có nghi ngờ hẹp mạch thận.

- Chụp cộng hưởng từ, cắt lớp vi tính ổ bụng nhằm tìm được khối u thượng thận.

- Những xét nghiệm hormone nhằm tìm được nguyên nhân tăng huyết áp khi nghi ngờ: Catecholamine máu và nước tiểu, Cortisol máu, Aldosteron,, FT4, TSH,...

Những phương pháp điều trị bệnh lý tăng huyết áp thứ phát

Quá trình điều trị tăng huyết áp thứ phát bên cạnh kiểm soát huyết áp thì còn phải dựa vào dựa vào nguyên nhân nó gây ra để tiến hành điều trị.

Theo đó, những loại thuốc điều trị tăng huyết áp chính gồm có:

+ Nhóm chẹn kênh Calci: nifedipin, felodipin, amlodipine,... Cũng có khả năng gây nên những tác dụng phụ như phù chân hoặc nhịp nhanh phản ứng. Không được sử dụng Nifedipin để tiến hành nhỏ ở dưới lưỡi bởi có thể gây nên tình trạng tụt huyết áp.

+ Nhóm chẹn Beta giao cảm: metoprolol, bisoprolol,... mọi người cần phải bắt đầu sử dụng ở liều thấp, sau đó tăng dần.

+ Nhóm ức chế men chuyển/ ức chế thụ thể AT1: captopril, Vasartan, lisinopril, Losartan,... thường sẽ hạ áp êm dịu, nhưng thuốc ức chế men chuyển có thể sẽ gây ho khan. Ức chế thụ thể sẽ không gây ho nhưng có chi phí khá cao. Hiệu quả sẽ tương tự với nhau.

+ Thuốc lợi tiểu: hiện nay có nhiều nhóm thuốc nhưng thông thường sẽ sử dụng thuốc lợi tiểu thiazide. Nhưng cũng có thể sẽ gây ra tác dụng phụ làm rối loạn điện giải và chuyển hóa.

Những phương pháp điều trị nguyên nhân tăng huyết áp

Có rất nhiều điểm cần phải được lưu ý khi điều trị tình trạng tăng huyết áp thứ phát, bởi nó sẽ khác so với điều trị tăng huyết áp thông thường. Theo đó, những phương pháp được chỉ định như sau:

- Sẽ can thiệp mạch thận nếu hẹp mạch thận do loạn sản xơ cơ mạch thận.

- Tăng huyết áp thai kỳ thuốc ưu tiên đó là methyldopa, tiếp theo đó là chẹn kênh Calci như nifedipin, không được dùng ức chế men chuyển và ức chế thụ thể.

- Điều trị cường giáp bằng những loại thuốc kháng giáp trạng tổng hợp.

- Tiến hành phẫu thuật nếu xuất hiện khối u thượng thận gây tăng huyết áp.

Hy vọng với toàn bộ những thông tin được chia sẻ ở trên do các giảng viên Cao đẳng Y Dược Sài Gòn đã giúp cho mọi người hiểu về nguyên nhân cũng như phương pháp điều trị bệnh tăng huyết áp thứ phát hiệu quả. Tốt nhất khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường đối với sức khỏe, mọi người hãy nhanh chóng đến bệnh viện/ Trung tâm Y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám cụ thể.