Chỉ số BMI là gì? Công thức tính chỉ số BMI

Chỉ số BMI là gì? Công thức tính chỉ số BMI như thế nào là câu hỏi khá nhiều người quan tâm. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách tính chỉ số này.

1. Chỉ số BMI là gì?

Chỉ số BMI (tên tiếng Anh là Body Mass Index) hay còn gọi là chỉ số khối cơ thể, chỉ số thể trọng, là một công cụ thường được sử dụng để đo lượng mỡ trong cơ thể.

Chỉ số BMI chuẩn được tính dựa trên chiều cao và cân nặng, áp dụng cho nam và nữ trưởng thành.

Chỉ số khối cơ thể được tính theo công thức:

BMI = W/ [(H)2]

Trong đó:

BMI đơn vị thường dùng là kg/m2

W là cân nặng (kg)

H là chiều cao (m)

>>> Mách bạn: Điểm danh những nguyên nhân gây béo phì chị em cần biết

Công thức tính chỉ số BMI

Một người có chỉ số BMI bình thường sẽ dao động trong khoảng 18,5 - 24,9, con số này cho thấy bạn đang ở mức cân nặng lý tưởng.

Chỉ số Body Mass Index được áp dụng với tất cả mọi đối tượng và giới tính, trừ những đối tượng sau:

• Phụ nữ trong thời kỳ mang thai và sau khi sinh con, cho con bú.
• Những người vừa mới khỏi bệnh.
• Các vận động viên hoặc đối tượng tham gia tập thể hình.

2. Ý nghĩa của chỉ số BMI

Bảng thống kê phân loại mức độ gầy - béo dựa trên chỉ số BMI theo cả số liệu của Tổ chức y tế thế giới (WHO) dành cho người Châu Âu lẫn số liệu của Hiệp hội đái đường các nước Châu Á dành cho người Châu Á.

Thế giới không sử dụng chung một bộ quy chuẩn chỉ số BMI bởi đặc điểm hình thái của con người các khu vực khác nhau là khác nhau. Thông thường chỉ số BMI của người Châu Á xét thấp hơn so với người Châu Âu - Mỹ nên khi so sánh, bạn hãy tìm chính xác bộ số liệu của mình nhé.

Đối với người Việt Nam, chỉ số BMI lý tưởng ở trong khoảng 18,5 - 22,9. Nếu chỉ số BMI dưới 18.5, đây là dấu hiệu bạn bị thiếu cân, cần tập thể thao và thực hiện chế độ ăn uống nghỉ ngơi tốt.

Còn chỉ số BMI lớn hơn 23 được coi là thừa cân, song tình trạng không quá trầm trọng nên bạn có thể tập luyện thể thao và giảm cân tự nhiên trong vòng một vài tháng là có thể có vóc dáng lý tưởng. 

Chỉ số BMI có ý nghĩa trong việc xác định tình trạng cân nặng của cơ thể, song lại không tính được lượng chất béo tồn tại - yếu tố hiểm họa dễ gây các bệnh lý nguy hiểm nhất. Mặc dù khoa học chứng minh chỉ số BMI và lượng mỡ cơ thể có liên quan mật thiết với nhau, song không thể thể hiện chính xác tình trạng mỡ thừa bởi nó còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như độ tuổi, giới tính, tập luyện … 

Ví dụ phụ nữ thường có xu hướng nhiều mỡ thừa trong cơ thể hơn đàn ông do tính chất công việc, tập luyện hàng ngày. Người già cũng có xu hướng tích nhiều mỡ trong cơ thể hơn là những người trẻ, vì thế chỉ số BMI cũng không thể hiện chính xác.

Những người tập luyện thể thao khác nhau thì mức độ săn chắc trong cơ thể sẽ khác nhau. Đặc biệt các vận động viên thường tập luyện cường độ cao, lượng cơ bắp cao nên khối lượng cơ thể cũng tăng cao trong khi mỡ thừa lại giảm hoặc rất ít.

>>> Click ngay: Tổng hợp các cách giảm béo hiệu quả và an toàn

Chỉ số BMI là gì?

2. Chỉ số BMI bao nhiêu là thừa cân, béo phì?

Chỉ số BMI càng cao thì lượng mỡ trong cơ thể càng nhiều, dẫn tới nhiều nguy cơ phát sinh bệnh lý, vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Chỉ số BMI từ 23 - 24,9 được coi là tiền béo phì, tình trạng đã nghiêm trọng hơn nên bạn cần ngay lập tức thực hiện chế độ ăn điều độ, tập thể dục thể thao không sẽ nhanh tiến sang béo phì các cấp độ. 

Nếu chỉ số khối cơ thể nằm trong khoảng 25 - 29,9 tức là bạn đang bị thừa cân. Trong trường hợp chỉ số BMI từ 30 trở lên, cho thấy bạn đang bị béo phì. Theo đó, khoảng một phần ba phụ nữ ở Hoa Kỳ đang bị béo phì.

Các bệnh thường gặp ở người cân nặng quá khổ là béo phì, huyết áp cao, bệnh tim mạch, tiểu đường … Ngược lại nếu chỉ số BMI thấp, người bệnh cũng có nguy cơ gặp phải các vấn đề thiếu máu, miễn dịch kém hay loãng xương.

Chỉ các đối tượng có cân nặng ổn định bình thường thì chỉ số tính BMI mới phản ánh chính xác. Vì thế không nên tính chỉ số BMI và đánh giá với trẻ dưới 18 tuổi, người già, phụ nữ mang thai, vận động viên. Mặc dù chỉ số này đã được nhà bác học Adolphe Quetelet đưa ra từ năm 1832 nhưng đến nay, nó vẫn được sử dụng trong y tế và sức khỏe, áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới.

3. Những yếu tố ảnh hưởng đến trọng lượng cơ thể

Các yếu tố ảnh hưởng đến cân nặng:

Lượng calo dư thừa: Cơ thể cần bổ sung đủ calo để đáp ứng nhu cầu năng lượng hàng ngày. Tuy nhiên, calo khi dư thừa sẽ được lưu trữ dưới dạng chất béo. Bổ sung quá nhiều calo sẽ dẫn đến thừa cân, béo phì.

Tuổi cao: Cân nặng của bạn thường sẽ tăng thêm một chút khi bạn già đi.

Yếu tố về gen: Một số trường hợp bị rối loạn di truyền, dẫn đến béo phì.

Thời kỳ mang thai: Trong giai đoạn thai kỳ, mẹ bầu thường sẽ tăng cân. Sau khi sinh con, người phụ nữ thường không thể giảm cân về mức bình thường như trước khi mang thai.

Bên cạnh các yếu tố về cơ địa hay thai kỳ, bạn có thể chủ động kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể hàng ngày để giữ cho chỉ số BMI ở mức bình thường.

4. Chỉ số BMI quá cao ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?

Chỉ số BMI tăng quá cao sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. Nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có liên quan đến tình trạng thừa cân hoặc béo phì, bao gồm:

• Bệnh tim mạch
• Bệnh tiểu đường
• Bệnh về túi mật
• Chứng ngưng thở khi ngủ
• Bệnh về khớp
• Vô sinh.

Nguy cơ gây ra một số loại ung thư, chẳng hạn như ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú, ung thư đại tràng và túi mật. Bên cạnh đó, bệnh béo phì cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng.

Duy trì chỉ số BMI lý tưởng

5. Làm thế nào để có chỉ số BMI lý tưởng?

Để có được chỉ số Body Mass Index lý tưởng, chúng ta cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng và tập luyện khoa học dựa trên chỉ số BMI hiện tại của cơ thể. Bằng cách luyện tập thể dục thường xuyên để đốt cháy năng lượng dư thừa, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh.

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ, có chỉ số calo thấp và không qua chiên rán, sao cho số lượng Calo tiêu thụ lớn hơn số lượng Calo nạp vào. 

Cắt giảm lượng calo tiêu thụ hằng ngày, đặc biệt là những đồ uống, đồ ăn có nhiều đường như trà ngọt, nước ngọt, bánh kẹo … các loại này chính là nguyên nhân gây tích tụ mỡ thừa cơ thể.

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên giúp chúng ta sở hữu một cơ thể khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng. Thống kê chỉ ra rằng những người giảm cân hiệu quả do đốt cháy mỡ thừa, những người duy trì chỉ số BMI lý tưởng đều thường dành từ 30 - 90 phút mỗi ngày, tất cả các ngày trong tuần để tăng cường sức khỏe chung của cơ thể, tăng sự linh hoạt và sức mạnh cơ bắp.

Bên cạnh đó, tập luyện thể dục giúp bạn duy trì tính kỷ luật, giảm triệu chứng trầm cảm, stress và ngăn ngừa các bệnh lý nguy cơ như: bệnh tim mạch, ung thư ruột, tiểu đường …

Uống thuốc hỗ trợ giảm cân

Ở một số người béo phì cấp độ nặng cần can thiệp sớm hoặc chế độ dinh dưỡng và luyện tập không giúp giảm cân hiệu quả thì thuốc giảm cân cũng được nhiều người lựa chọn. Thuốc giảm cân giúp giảm cân nặng nhanh hơn, ngừa nguy cơ mắc bệnh lý nguy hiểm.

Can thiệp các biện pháp phẫu thuật

Đây cũng là một trong những phương pháp giúp bạn sở hữu vóc dáng theo yêu cầu, tuy nhiên cần cân nhắc thực hiện và chọn địa chỉ uy tín bởi có thể xảy ra các biến chứng nguy hiểm.

Trường Cao Đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp