Lịch sử ngành Hộ sinh việt nam? Vai trò của Hộ sinh hiện tại?

Ngành Hộ sinh Việt Nam đã trải qua một hành trình dài gắn liền với sự phát triển của hệ thống Y tế và nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản qua từng thời kỳ. Từ những hình thức chăm sóc truyền thống đến mô hình đào tạo bài bản, chuyên nghiệp như hiện nay, mỗi giai đoạn đều đánh dấu một bước tiến quan trọng. Tìm hiểu lịch sử ngành Hộ sinh Việt Nam sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự hình thành, đổi mới và vai trò ngày càng lớn của nghề trong xã hội.

Lịch sử ngành Hộ sinh Việt Nam

>>>> Tìm hiểu: Lịch sử và ý nghĩa ngày Hộ sinh Quốc tế

Giai đoạn hình thành ban đầu (đầu thế kỷ XX – 1945)

Ngành Hộ sinh ở Việt Nam bắt đầu xuất hiện từ đầu thế kỷ XX, khi hệ thống Y tế phương Tây được đưa vào nước ta dưới thời Pháp thuộc. Những lớp đào tạo Hộ sinh sơ cấp đầu tiên hình thành vào khoảng năm 1917–1920, tập trung vào kỹ năng cơ bản như đỡ đẻ, chăm sóc trẻ sơ sinh và xử trí một số tình huống sản khoa đơn giản. Trong giai đoạn này, lực lượng Hộ sinh chủ yếu làm việc tại các nhà Hộ sinh, bệnh xá nhỏ và trạm Y tế địa phương, giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sinh nở an toàn cho phụ nữ, đặc biệt ở những khu vực chưa có Bác sĩ.

Giai đoạn củng cố và phát triển sau Cách mạng Tháng Tám (1945 – 1975)

Sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập, ngành Y tế nói chung và công tác Hộ sinh nói riêng nhận được sự quan tâm lớn của Nhà nước. Các trường Y – Dược được mở rộng đào tạo, chuẩn hóa chương trình nhằm tạo ra đội ngũ Hộ sinh đủ năng lực phục vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em. Thời kỳ này, Hộ sinh không chỉ giúp đỡ sản phụ khi sinh nở mà còn tham gia công tác Y tế cộng đồng, đi đến các vùng nông thôn, vùng chiến khu để tuyên truyền vệ sinh thai sản, hỗ trợ chăm sóc thai kỳ và đảm nhận nhiều nhiệm vụ trong điều kiện chiến tranh thiếu thốn.

Giai đoạn mở rộng mạng lưới Y tế và chuẩn hóa đào tạo (1975 – 2000)

Sau năm 1975, hệ thống Y tế được thống nhất và phát triển mạnh, kéo theo nhu cầu đào tạo Hộ sinh một cách chuyên nghiệp và rộng khắp. Các trường trung cấp Y tế trên cả nước triển khai chương trình đào tạo Hộ sinh chính quy, với nội dung bao gồm kiến thức giải phẫu – sinh lý, chăm sóc thai sản, cấp cứu sản khoa và thực hành lâm sàng. Trong giai đoạn này, đội ngũ Hộ sinh đóng vai trò then chốt trong các chương trình chăm sóc sức khỏe bà mẹ – trẻ em, góp phần quan trọng vào việc giảm tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ sơ sinh, một trong những ưu tiên Y tế trọng tâm của quốc gia.

Giai đoạn hội nhập và nâng chuẩn theo quốc tế (2000 – nay)

Từ sau năm 2000, ngành Hộ sinh bước vào thời kỳ đổi mới mạnh mẽ với định hướng chuẩn hóa theo khung năng lực quốc gia và tiếp cận các tiêu chuẩn quốc tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Các bậc đào tạo được nâng cấp từ Trung cấp lên Cao đẳng Hộ sinh, Đại học và sau Đại học, giúp sinh viên ngành Hộ sinh có cơ hội tiếp cận kiến thức chuyên sâu, phương pháp chăm sóc hiện đại và thực hành tại các bệnh viện lớn. Chương trình học được cập nhật liên tục, bao phủ các lĩnh vực như chăm sóc tiền sản – trong sinh – hậu sản, chăm sóc trẻ sơ sinh, tư vấn sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình và xử trí tai biến sản khoa thường gặp. Hiện nay, ngành Hộ sinh giữ vai trò không thể thiếu tại bệnh viện, trung tâm Y tế và các cơ sở chăm sóc mẹ – bé, đồng thời tham gia tích cực vào các chương trình Y tế cộng đồng.

Vai trò của ngành Hộ sinh hiện tại và xu hướng phát triển

>>>> Xem ngay: Cơ hội và thách thức việc làm ngành Hộ sinh hiện nay

Vai trò hiện tại của Hộ sinh

Trong bối cảnh chăm sóc sức khỏe mẹ và bé ngày càng được chú trọng, vai trò của đội ngũ Hộ sinh đã mở rộng hơn rất nhiều so với trước đây. Không chỉ tham gia vào quá trình sinh nở, Hộ sinh hiện nay đảm nhận hàng loạt nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo đảm sự an toàn và chăm sóc toàn diện cho sản phụ và trẻ sơ sinh.

• Chăm sóc toàn diện cho mẹ và bé: Hộ sinh theo dõi thai kỳ, hỗ trợ chuyển dạ, đỡ đẻ, chăm sóc sau sinh và chăm sóc trẻ sơ sinh;
• Đồng hành với sản phụ: Hỗ trợ tâm lý, hướng dẫn kỹ năng hít thở, giảm đau tự nhiên, giúp sản phụ yên tâm trong suốt quá trình mang thai và sinh nở;
• Phát hiện và xử trí kịp thời các bất thường: Nhận diện sớm các tình trạng nguy cơ như tiền sản giật, băng huyết sau sinh, nhiễm khuẩn… để xử trí ban đầu và chuyển tuyến;
• Cung cấp dịch vụ sức khỏe sinh sản: Tư vấn tránh thai, kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe vị thành niên, chăm sóc sức khỏe phụ nữ qua từng giai đoạn;
• Góp phần giảm tử vong mẹ và trẻ sơ sinh: Hộ sinh tham gia triển khai các chương trình Y tế quốc gia, đảm bảo chăm sóc liên tục cho sản phụ.

Xu hướng phát triển của ngành Hộ sinh

Khi nhu cầu dịch vụ Y tế chất lượng cao ngày càng tăng, ngành Hộ sinh cũng đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ để đáp ứng các chuẩn mực hiện đại. Những xu hướng phát triển dưới đây cho thấy hướng đi của ngành trong thời gian tới nhằm nâng cao hiệu quả chăm sóc và trải nghiệm của người bệnh.

• Nâng cao chất lượng thực hành: Chuẩn hóa kỹ năng theo khung năng lực quốc gia, tăng cường học tập liên tục, cập nhật các kỹ thuật sản khoa mới;
• Tăng vai trò của Hộ sinh cộng đồng: Đẩy mạnh mô hình Hộ sinh tuyến cơ sở, giúp phụ nữ vùng khó khăn tiếp cận chăm sóc sinh sản an toàn hơn;
• Ứng dụng công nghệ trong chăm sóc: Sử dụng hồ sơ thai sản điện tử, tư vấn từ xa, theo dõi sức khỏe bằng thiết bị thông minh, hỗ trợ quản lý thai kỳ hiệu quả;
• Tiếp cận mô hình sản khoa tiên tiến: Áp dụng mô hình “chăm sóc liên tục bởi một Hộ sinh” (Continuity of Midwifery Care), Hộ sinh gia đình, Hộ sinh ngoại viện và chăm sóc thiết yếu bà mẹ – trẻ sơ sinh (EENC);
• Hướng đến dịch vụ nhân văn – cá nhân hóa: Chú trọng sự hài lòng của sản phụ, giảm can thiệp Y tế không cần thiết, đảm bảo trải nghiệm sinh nở an toàn và thân thiện.

Qua từng giai đoạn lịch sử, ngành Hộ sinh Việt Nam đã không ngừng phát triển về quy mô, trình độ và vai trò trong hệ thống Y tế. Từ những lớp đào tạo sơ khai ban đầu đến mô hình chăm sóc hiện đại và hội nhập quốc tế, đội ngũ Hộ sinh ngày nay đã trở thành lực lượng quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mẹ và bé. Với những định hướng phát triển mới, ngành Hộ sinh hứa hẹn tiếp tục khẳng định vị thế và mang đến những giá trị bền vững cho cộng đồng.

Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn tổng hợp