Không được thi quá hai môn tự chọn sẽ giảm cơ hội vào đại học?

Mới đây Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố kỳ thi tốt nghiệp THPT với 2 môn bắt buộc và 2 môn lựa chọn. Thí sinh đang lo lắng vì sẽ giảm cơ hội vào đại học khi không được thi quá hai môn tự chọn.

Không được thi quá hai môn tự chọn sẽ giảm cơ hội vào đại học?

Chiều 29/11, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 với 2 môn bắt buộc và 2 môn lựa chọn. Môn thi bắt buộc là Toán và Ngữ văn. Hai môn lựa chọn  phải nằm trong các môn được học ở lớp 12.

Sau khi biết được chỉ thi với hai môn thi bắt buộc, khá nhiều thí sinh đã cảm thấy vui vì giảm được áp lực thi cử. Thế nhưng kèm theo đó là không được thi quá hai môn tự chọn cũng là điều các bạn thí sinh băn khoăn.

Ví dụ như thí sinh đang học tổ hợp Lý, Hóa, Sinh, Giáo dục kinh tế và pháp luật ở trường, ngoài bốn môn bắt buộc là Toán, Văn, Sử, tiếng Anh. Các bạn có thể chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên (Lý, Hóa, Sinh), dùng điểm các môn này để xét tuyển hai tổ hợp B00 (Toán, Hóa, Sinh) và A00 (Toán, Lý, Hóa) nếu như theo phương án hiện tại. Nhưng đến với năm 2025 theo phương án mới thì thí sinh chỉ được xét tuyển ở một trong hai tổ hợp nói trên. Điều này khiến thí sinh lo lắng du gì thì một lựa chọn bao giờ cũng rủi ro hơn hai.

>>>> Xem ngay: Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 chốt với 2 môn thi bắt buộc

Thí sinh cho rằng không công bằng nếu như một thí sinh muốn xét tuyển tổ hợp D01 (Toán, Văn, Tiếng Anh) và A01 (Toán, Lý, Tiếng Anh) thì họ chỉ cần cần thi thêm Lý và Tiếng Anh trong phần tự chọn.

"Em cũng khá môn Sinh và định thử sức đăng ký nguyện vọng vào ngành Y. Nhưng Bộ chỉ cho phép thi tối đa 2 môn tự chọn thì em chỉ được chọn B00 hoặc A00", chia sẻ khác của một bạn thí sinh.

Trong bối cảnh hầu hết đại học dùng điểm thi tốt nghiệp để xét tuyển, nhiều giáo viên, chuyên gia tuyển sinh cũng lo ngại về phương án thi mới. Tỷ lệ thí sinh đỗ đại học bằng điểm thi này rơi vào khoảng 50-60%.

Thầy Đinh Đức Hiền, Phó hiệu trưởng Tiểu học, THCS và THPT FPT Bắc Giang, cho rằng đối với phương án 2 môn thi bắt buộc có ưu điểm là giảm áp lực cho thí sinh nhưng ngược lại lại làm giảm lựa chọn xét tuyển đại học của học sinh. Không phải trường nào cũng có thể cung cấp đầy đủ tổ hợp mà thí sinh muốn học ngay cả khi Bộ đã "tạo điều kiện" bằng cách chỉ cần học môn đó trong năm lớp 12, thí sinh có thể đăng ký thi tự chọn.

"Ví dụ các bạn muốn học Y, mà trường không cung cấp được tổ hợp có môn Sinh như vậy có nghĩa là em đó không thể chọn thi tốt nghiệp môn Sinh", thầy Hiền chia sẻ về quyền lợi của thí sinh đối với phương án này.

Ngoài ra, thầy cũng nói rằng đối với những thí sinh xét tuyển đại học bằng các tổ hợp môn khoa học tự nhiên thì sẽ có phần bất lợi với quy định mới của Bộ. Giả dụ Hóa, Sinh là hai môn tự chọn học sinh chọn, các em chỉ xét tuyển được tổ hợp B00. Hoặc chỉ xét tuyển được tổ hợp A00 hoặc tổ hợp C01 (Toán, Lý, Văn) nhưng tổ hợp này không phổ biến bằng nếu như thí sinh chọn thi Lý, Hóa. Trước mắt việc hạn chế lựa chọn tổ hợp thi sẽ ảnh hưởng đến lựa chọn ngành nghề, đòi hỏi thí sinh phải xác định thật kỹ vì thế mà cần chờ các các trường đại học sẽ điều chỉnh việc tuyển sinh sao cho phù hợp.

TS Phạm Tấn Hạ, Phó hiệu trưởng trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP HCM cũng cho rằng khiến các trường đại học phải tính toán phương án xét tuyển phù hợp khi Bộ đưa ra phương án thi mới cho kỳ thi tốt nghiệp THPT. Tất cả quyết định đưa ra cần phải căn cứ trên thực tế việc lựa chọn môn học của học sinh trong chương trình mới.

PGS.TS Nguyễn Phong Điền, phó Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội cũng cho rằng các trường phải thực sự cân nhắc kỹ lưỡng bởi điều này sẽ làm cho số lượng thí sinh chọn theo tổ hợp tự nhiên truyền thống như A00, B00 có thể giảm. Theo một khảo sát cho biết, số em chọn học đồng thời các môn Lý, Hóa, Sinh ở THPT không nhiều. Thêm vào đó, nhằm tăng số lượng tổ hợp xét tuyển đại học mà chỉ được chọn tối đa hai môn có thể khiến học sinh có xu hướng chọn tiếng Anh và một môn khác.

Các chuyên gia đều nhìn nhận có thể các trường đại học không tuyển được đúng sinh viên có khả năng ở những môn học cần thiết cho chương trình đào tạo chỉ vì việc hạn chế tổ hợp.

Tuy nhiên vẫn có những ý kiến khác cho rằng sẽ có phương án gỡ rối nên không cần phải lo ngại.

PGS.TS Bùi Đức Triệu, Trưởng phòng Quản lý Đào tạo, trường Đại học Kinh tế quốc dân nhận định rằng không phản ánh hoàn toàn chất lượng tuyển sinh với số lượng tổ hợp. Trước đây, chỉ có vài tổ hợp truyền thống trong kỳ thi đại học nhưng vẫn tuyển được sinh viên giỏi.

Thế nhưng cho đến giai đoạn gần đây, trong xét tuyển đại học bị gây rối là bởi áp dụng quá nhiều phương thức tuyển sinh. Bây giờ là thời điểm thích hợp để rà lại và giảm các tổ hợp xét tuyển.

Để chuẩn bị cho sự thay đổi của kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, các trường đại học đã chủ động đa dạng phương án tuyển sinh. Điều này thể hiện rõ ở việc hầu hết trường xét học bạ, xét tuyển kết hợp chứng chỉ với điểm thi, sử dụng kết quả các kỳ thi đánh giá năng lực. Bằng 1-2 tổ hợp bằng điểm thi tốt nghiệp và dùng thêm nhiều phương thức khác là thí sinh có thể xét tuyển được.

Ở Đại học Bách khoa Hà Nội tương tự với bài thi đánh giá năng lực của hai đại học quốc gia, kỳ thi đánh giá tư duy được nâng dần quy mô, sử dụng rộng rãi hơn. Các kỳ thi này làm bỏ qua ấn tượng về tổ hợp môn, phát huy khả năng tư duy của người học, đảm bảo có nội dung liên quan đến Toán, Văn và các môn học khác.

>>>> Mách bạn: Đề thi tốt nghiệp THPT 2025 định dạng ra sao?

Bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Giáo dục đại học, cho biết trong hai năm quy chế tuyển sinh giữ ổn định đã nêu rõ các quy tắc, yêu cầu chung để các trường xét tuyển mà không phụ thuộc vào nội dung hay hình thức thi.

"Dù kỳ thi tốt nghiệp THPT như thế nào, các trường vẫn phải đảm bảo sự công bằng giữa các phương thức xét tuyển, tuyển sinh được các thí sinh phù hợp với yêu cầu của chương trình đào tạo", bà Thủy nói.

Thêm vào đó, cần làm sao để để học sinh sớm có định hướng, hình dung về ngành học, từ đó lựa chọn môn ở phổ thông. Qua đây, thí sinh cũng không phải thi nhiều môn mà vẫn chọn được ngành mình thích mà vẫn giúp các trường chọn được sinh viên phù hợp.

"Các trường đại học cần sớm ban hành định hướng tuyển sinh, trong đó giới thiệu những môn học cần cho mỗi ngành. Còn trường phổ thông phối hợp định hướng nghề nghiệp cho các em", ông nói.

Không được thi quá hai môn tự chọn sẽ giảm cơ hội vào đại học cũng là lo lắng cơ bản của thí sinh. Điều này cần chờ các phương án xét tuyển các trường để giúp các em giảm căng thẳng.

Trường Cao Đẳng Y Dược Sài Gòn