Tìm hiểu ý nghĩa của biểu tượng ngành Dược

Biểu tượng ngành Dược không chỉ đơn thuần là một hình ảnh đại diện mà còn mang trong mình những giá trị sâu sắc về khoa học, Y đức và sứ mệnh chăm sóc sức khỏe con người. Với ngành Dược ta thường hay bắt gặp hình ảnh con rắn bò quanh chiếc chén thuốc. Cùng tìm hiểu ngay ý nghĩa của biểu tượng ngành Dược này qua bài viết dưới đây.

Biểu tượng của ngành Dược là gì?

Biểu tượng phổ biến nhất của ngành Dược là hình ảnh chiếc chén thuốc (cúp thuốc) và con rắn quấn quanh. Biểu tượng này có nguồn gốc từ thần thoại Hy Lạp, gắn liền với Asclepius (thần Y học) và Hygeia (nữ thần Sức khỏe và Dược liệu).

Ý nghĩa của biểu tượng ngành Dược

Con rắn

Theo thần thoại, Asclepius là con trai của Apollo và là người được rèn luyện trong nghệ thuật chữa bệnh. Trong một lần hành nghề, ông thấy một con rắn bò đến chỗ mình và đã giết chết nó. Ngay sau đó, một con rắn khác bò đến mang theo một loại thảo dược đặc biệt, đặt lên cơ thể con rắn bị giết giúp nó sống lại. Từ sự việc này, Asclepius nhận ra sức mạnh chữa lành của tự nhiên và bắt đầu nghiên cứu sâu hơn về thảo dược cũng như cách chữa bệnh. Kể từ đó, rắn trở thành biểu tượng gắn liền với sự khôn ngoan, tái sinh và khả năng chữa lành.

Chiếc chén thuốc

Chiếc chén trong biểu tượng của ngành Dược là đại diện cho chén thuốc của nữ thần sức khỏe Hygieia. Nàng là một trong 5 người con của Asclepius và có nhiệm vụ gìn giữ đền thờ của cha. Tượng đài của Hygieia có cầm một chiếc chén lớn và có một con rắn đang quấn quanh tay, hướng đầu xuống uống nước trong chén.

Vào năm 1796, biểu tượng chiếc chén và con rắn nhanh chóng được Cộng hòa Pháp công nhận chính thức. Biểu tượng này được đánh giá cao không chỉ bởi giá trị văn hóa và lịch sử mà còn vì ý nghĩa biểu tượng sâu sắc về Y đức, trí tuệ và trách nhiệm của ngành Dược.

Đặc biệt, Hiệp hội Dược học Paris đã in biểu tượng này lên các đồng xu đúc để thể hiện sự tôn vinh đối với ngành Dược và vai trò không thể thiếu của nó trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Những đồng xu này vừa mang giá trị lưu niệm, vừa là biểu trưng cho sự uy tín và cam kết của ngành Dược trong việc phục vụ nhân loại.

Từ thời điểm đó, biểu tượng chiếc chén và con rắn đã trở thành hình ảnh đại diện phổ biến của ngành Dược không chỉ ở Pháp mà còn trên toàn thế giới. Nó không chỉ gợi nhắc về nguồn gốc thiên nhiên của thuốc mà còn nhấn mạnh sự khéo léo, tinh tế và trách nhiệm cao cả của những người làm nghề dược trong việc chữa lành và bảo vệ sức khỏe con người.

Những biểu tượng ngành Dược khác được dùng trên thế giới

Bên cạnh biểu tượng con rắn và chiếc chén thuốc, một số nước cũng sử dụng các biểu tượng hay logo ngành Dược khác.

Cái Chày và Cái Cối

Biểu tượng chày và cối trong ngành Dược

Một trong những biểu tượng khác cho ngành Dược được nhiều người biết đến là cái chày và cái cối. Biểu tượng này giản dị như một dụng cụ để đập, giã, nghiền cây cối để làm thuốc từ hơn bốn ngàn năm trước và nhào nhuyễn, trôn thuốc để thực hiện toa thuốc viết bởi Y sĩ.

Hiện nay Chày và Cối không còn đuợc dùng nhiều ngoài việc pha trộn kem, thuốc bôi ngoài da, v.v... tại một số Dược phòng.

Dấu hiệu Rx trong biểu tượng ngành Dược

Biểu tượng với một chữ R có cái đuôi dài xuống và một gạch xéo bắc ngang đã là một đề tài, một thắc mắc của rất nhiều bạn sinh vên cao đẳng Dược. Xung quanh biểu tượng này cũng có nhiều bàn luận, giải thích. Giải đáp thắc mắc về biểu tượng này, cô Minh Anh - giảng viên Khoa Dược tại trường Cao đẳng Y dược Sài Gòn đã có những chia sẻ như sau:

Ý nghĩa giản dị nhất là câu trả lời của một Dược sĩ cho vui rằng Rx là từ chữ Rexall mà ra ở vào thời điểm mà Rexall hiện diên rất nhiều nơi bên Canada và trên đất Hoa Kỳ từ năm 1902.

Một giả thuyết cho rằng nguồn gốc của Rx là từ chữ Latin có nghĩa là "recipere", có nghĩa là "take" hay "take thus". Ngày trước, toa thuốc không có nghĩa là chỉ dẫn cho bệnh nhân mà là toa thuốc của bác sĩ viết để Dược sĩ theo đó mà thực hiện (recipe của toa thuốc thí dụ như hòa trộn thuốc a với thuốc b liều lượng như toa viết).

Biểu tượng ngành Dược Rx theo thần thoại Ai Cập

Biểu tượng Rx trong y học

Nguồn gốc chữ Rx theo thần thoại Ai Cập rất ly kỳ và có ý nghĩa. Rx có nghĩa là Con mắt của Horus, một vị thần đầu chim đại bàng rất quan trọng của Ai Cập. Chuyện kể lại rằng:

"Thần Ai Cập Osiris, bố của Horus bị người em tên Seth tìm cách lừa giết chết phân xác ra thành nhiều mảnh nhỏ đem rải khắp nước Ai cập. Isis, vợ Osiris khi biết tin đã biến thành con chim bay đi khắp nơi để tìm kiếm và thu thập những mảnh xác chết của Osiris và sau nhiều trợ giúp của thần khác, đã làm Osiris sống lại được. Horus lớn lên, đánh nhau với Seth để trả thù cho cha. Horus thắng trận, nhưng bị Seth móc đi mất một mắt. Sau đó mắt của Horus đuợc tìm thấy và thần Thoth đã giúp mang mắt trở lại hoàn hảo.

Mắt của Horus được giải thích gồm sáu thành phần, mỗi phần tượng trưng cho một cảm nhận của cơ thể: ngửi (khứu giác), sờ mó (xúc giác), nếm (vị giác), nghe (thính giác), nhìn (thị giác), suy nghĩ.

Trong hệ thống đo lường cổ xưa của Ai Cập, mắt Horus định nghĩa như số một được ước lượng như (1) = 1/2+ ¼ + 1/8+ 1/16+ 1/32+ 1/64, và vất bỏ đi 1/64. Sáu phân số trên mắt Horus đuợc phân chia ra từng phần như sau:

1 /2 nằm ở góc trong mắt một phần nối với mũi tiêu biểu cho khứu giác hay ngửi.
1/ 4 tượng trưng bởi tròng mắt, tiêu biểu cho thị giác, nhìn ánh sáng
1/ 8 biểu tượng bằng chân mày, đại diện cho tư tưởng, suy nghĩ
1/16 góc ngoài mắt tượng trưng cho thính giác có đường kéo dài dẫn đến tai
1/32 tiêu biểu cho vị giác, từ phần kéo dài từ đáy mắt và cong lên
1/64 tiêu biểu bằng một cột đụng sàn đất, tượng trưng cho một cây lớn mạnh trên mặt đất. đại diện cho xúc giác.

Mắt của Horus được coi như một biểu tượng mạnh để bảo vệ và xua đuổi quỷ thần. Mắt của Horus, còn được biết duới tên Wedjat hay Oudjat (Utchat/Udjat), là mắt trái liên quan đến mặt trăng. (Mắt phải là của RA -thần mặt trời- liên quan đến mặt trời). Chữ Ai Cập UDJAT thường đuợc sơn trên tầu thuyền và nhiều thứ khác nữa để bảo vệ chống lại ma quái, quỷ thần. Biểu tượng của ngành Dược được chế ra phỏng theo từ hình này.

Trên đây là những chia sẻ về biểu tượng ngành Dược, ý nghĩa cũng như một số biến thể được sử dụng trên thế giới. Hy vọng bạn đã có thêm những hiểu biết về ngành học đầy triển vọng và nhân văn.

Nguồn: Trường cao đẳng Y dược Sài Gòn tổng hợp