Mặt trái ngành Điều dưỡng

Ngành Điều dưỡng luôn được xem là một trong những nghề cao quý và nhân văn nhất trong lĩnh vực Y tế, gắn liền với sự tận tâm chăm sóc và sẻ chia cùng người bệnh. Thế nhưng, đằng sau công việc tưởng chừng nhẹ nhàng và đầy ý nghĩa ấy lại ẩn chứa không ít áp lực, vất vả và những hy sinh thầm lặng. Hãy cùng tìm hiểu mặt trái ngành Điều dưỡng để hiểu rõ hơn về nghề đầy thử thách này.

Ngành Điều dưỡng là một trong những nghề cao quý nhất trong lĩnh vực Y tế bởi người Điều dưỡng không chỉ giúp Bác sĩ trong điều trị mà còn trực tiếp chăm sóc, hỗ trợ bệnh nhân trong suốt quá trình hồi phục. Tuy nhiên, đằng sau vẻ đẹp của lòng nhân ái ấy vẫn tồn tại nhiều mặt trái ít người biết đến, những áp lực, vất vả và hy sinh thầm lặng mà chỉ người trong nghề mới hiểu.

>>>> Giải đáp: Ngành Điều dưỡng học mấy năm? Top trường đào tạo chất lượng?

Áp lực công việc nặng nề

Công việc của Điều dưỡng viên không chỉ dừng ở việc thực hiện Y lệnh của Bác sĩ mà còn bao gồm vô số nhiệm vụ như theo dõi sức khỏe, hỗ trợ sinh hoạt, trấn an tâm lý và chăm sóc toàn diện cho bệnh nhân. Họ làm việc trong môi trường luôn căng thẳng, đặc biệt tại các khoa cấp cứu hay hồi sức, nơi từng phút giây đều ảnh hưởng đến tính mạng con người. Lịch trực kéo dài, phải làm ca đêm, trực cuối tuần, lễ Tết khiến nhiều người thiếu ngủ, kiệt sức, dễ gặp vấn đề về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Đây chính là một trong những thách thức lớn nhất mà người Điều dưỡng phải đối mặt.

Thu nhập chưa tương xứng

Dù đảm nhận công việc quan trọng và áp lực, nhưng mức lương của Điều dưỡng hiện vẫn ở mức trung bình thấp so với khối ngành khác. Mức thu nhập khởi điểm chỉ khoảng 5–7 triệu đồng/tháng, không đủ để trang trải chi phí sinh hoạt ở các thành phố lớn. Vì vậy, nhiều Điều dưỡng phải làm thêm ca, tăng giờ trực hoặc nhận thêm việc hành chính để có thêm thu nhập. Điều này khiến họ ít thời gian nghỉ ngơi, giảm chất lượng cuộc sống.

Áp lực tâm lý và rủi ro nghề nghiệp

Điều dưỡng là người tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân nên luôn phải chịu áp lực tâm lý lớn. Chỉ cần một sai sót nhỏ khi tiêm thuốc, truyền dịch hay chăm sóc cũng có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Họ thường xuyên phải đối mặt với cảm giác lo lắng, căng thẳng và cả những tổn thương tinh thần khi bệnh nhân không qua khỏi. Bên cạnh đó, Điều dưỡng còn phải đối diện với nguy cơ lây nhiễm bệnh nghề nghiệp, đặc biệt trong thời gian dịch bệnh hoặc khi làm việc ở các khoa truyền nhiễm.

Thiếu sự công nhận và tôn trọng

Một trong những mặt trái đáng buồn của ngành Điều dưỡng là định kiến xã hội. Nhiều người vẫn xem Điều dưỡng như “người phục vụ” thay vì nhân viên Y tế có chuyên môn. Không ít trường hợp người nhà bệnh nhân có thái độ gay gắt, thậm chí xúc phạm khi không được đáp ứng ngay yêu cầu, khiến Điều dưỡng chịu tổn thương tinh thần nghiêm trọng.

Trong khi đó, trên thực tế, Điều dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình chăm sóc, phục hồi sức khỏe, là cầu nối giữa Bác sĩ và bệnh nhân.

Môi trường làm việc quá tải, thiếu nhân lực

Tình trạng thiếu Điều dưỡng đang diễn ra phổ biến ở nhiều cơ sở Y tế. Một Điều dưỡng có khi phải chăm sóc hàng chục bệnh nhân trong cùng một ca trực. Công việc nặng, thời gian ít, áp lực cao khiến chất lượng chăm sóc giảm sút, đồng thời dẫn đến kiệt sức nghề nghiệp (burnout), một hiện tượng phổ biến trong ngành. Ngoài ra, nhiều bệnh viện vẫn còn thiếu trang thiết bị, không gian làm việc chật chội, khiến Điều dưỡng phải gồng mình để hoàn thành nhiệm vụ.

Cơ hội thăng tiến hạn chế

So với Bác sĩ, lộ trình phát triển nghề nghiệp của Điều dưỡng còn ít rõ ràng hơn. Muốn lên vị trí trưởng khoa, giảng viên hoặc quản lý Điều dưỡng, họ phải tích lũy nhiều năm kinh nghiệm và học thêm bằng cấp cao hơn. Trong khi đó, chế độ đãi ngộ và cơ hội thăng tiến chưa thực sự hấp dẫn khiến nhiều người cảm thấy chững lại trong nghề. Một số Điều dưỡng chọn hướng đi ra nước ngoài, nơi nghề được đánh giá cao hơn, lương tốt hơn và cơ hội phát triển rộng mở hơn. Tuy nhiên, điều này lại khiến nguồn nhân lực trong nước ngày càng khan hiếm.

Hy sinh thầm lặng, ít được ghi nhận

Đằng sau mỗi ca trực kéo dài là những giọt mồ hôi và nụ cười mệt mỏi của người Điều dưỡng. Họ thường xuyên phải làm việc xa nhà, ít có thời gian chăm sóc gia đình, thậm chí phải đón Tết trong bệnh viện. Dẫu vậy, sự hy sinh ấy ít khi được xã hội nhắc đến, vì mọi người thường chỉ nhìn thấy vai trò của Bác sĩ. Thế nhưng, chính Điều dưỡng mới là người luôn ở bên cạnh bệnh nhân, chia sẻ, động viên, lắng nghe và giúp họ vượt qua những giai đoạn khó khăn nhất.

Giải pháp để cải thiện mặt trái của ngành Điều dưỡng?

>>>> Xem ngay: Thực trạng và xu hướng phát triển ngành Điều dưỡng

Dù ngành Điều dưỡng còn tồn tại nhiều mặt trái như áp lực công việc, cường độ làm việc cao hay sự thiếu thốn về nhân lực nhưng không thể phủ nhận rằng đây là nghề mang lại nhiều giá trị nhân văn sâu sắc cho xã hội. Điều dưỡng viên không chỉ chăm sóc thể chất mà còn nâng đỡ tinh thần cho bệnh nhân trong hành trình hồi phục sức khỏe. Chính sự tận tâm và kiên trì ấy đã góp phần quan trọng vào thành công của cả hệ thống Y tế.

Tuy nhiên, để giảm bớt những khó khăn, thách thức mà Điều dưỡng viên đang phải đối mặt, cần có những giải pháp thiết thực và đồng bộ. Từ đó, ngành Điều dưỡng sẽ ngày càng phát triển bền vững, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Thứ nhất, Nhà nước và các cơ sở Y tế cần nâng cao chế độ đãi ngộ cho đội ngũ Điều dưỡng, bao gồm mức lương, phụ cấp trực đêm, phúc lợi xã hội và môi trường làm việc an toàn hơn. Đây là yếu tố then chốt giúp họ gắn bó và cống hiến lâu dài.

Thứ hai, cần tăng cường tuyển dụng và đào tạo Điều dưỡng viên nhằm giảm tình trạng quá tải nhân lực. Đồng thời, đầu tư trang thiết bị hiện đại, cải thiện cơ sở vật chất để giảm khối lượng công việc và nâng cao chất lượng chăm sóc bệnh nhân.

Thứ ba, xã hội cần thay đổi nhận thức về nghề Điều dưỡng, coi đây là một nghề nghiệp có chuyên môn cao, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống Y tế. Mỗi người dân, mỗi bệnh nhân cần học cách tôn trọng, thấu hiểu và cảm thông với những vất vả của họ.

Cuối cùng, bản thân người Điều dưỡng cũng cần chủ động chăm sóc sức khỏe tinh thần, rèn luyện kỹ năng giao tiếp, ứng xử và không ngừng học hỏi để nâng cao năng lực chuyên môn. Khi được trân trọng và được hỗ trợ đúng cách, nghề Điều dưỡng chắc chắn sẽ trở thành một lựa chọn bền vững và đáng tự hào.

Có thể thấy, đằng sau sự tận tâm và nụ cười dịu dàng của người Điều dưỡng là cả một hành trình dài đầy áp lực, hy sinh và thử thách. Dù còn nhiều mặt trái ít người biết nhưng giá trị nhân văn và vai trò quan trọng của nghề trong hệ thống Y tế là điều không thể phủ nhận. Khi xã hội thấu hiểu và trân trọng hơn những cống hiến thầm lặng ấy, ngành Điều dưỡng sẽ ngày càng vững mạnh và trở thành niềm tự hào của những người giữ lửa chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Trường Cao Đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp