“Tôi đề nghị Chính phủ cần có hướng dẫn mức sinh phù hợp cho các địa phương chứ không phải chỗ nào cũng giảm”.
Tại phiên thảo luận Kinh tế - xã hội trong ngày 31/05, Bí thư Thành ủy Tp. Hồ Chí Minh - Nguyễn Thiện Nhân đã nêu vấn đề phát triển bền vững trong tương lai.
Theo đó, tại đây Bí thư Nguyễn Thiện Nhân cho rằng: Quốc gia có phát triển vững mạnh hay không là phụ thuộc vào 5 yếu tố cơ bản như sau: Bền vững về chính trị, bền vững về kinh tế, bền vững về xã hội, bền vững về môi trường và cuối cùng là bền vững về lao động và dân số.
Về tình hình dân số, ông Nguyễn Thiện Nhân cho rằng: Nếu những cặp vợ chồng sinh được 2 đứa con, sau khi người này về hưu/ mất khi xã hội sẽ có 2 người lao động thay thế.
Tuy nhiên, thống kê hiện nay cho thấy cứ 20 trẻ thì có một bị mất do đau yếu, do vậy chỉ còn lại 19 trẻ. Nếu như 10 cặp vợ chồng sinh đúng 20 trẻ khi lớn lên chỉ còn đúng 19 trẻ. Như vậy, theo Bí thư là không đủ, do đó họ khuyến khích tỷ suất sinh là 10 cặp vợ chồng cần phải sinh được 21 cháu hay tỷ suất sinh thay thế cho xã hội bền vững.
Ông cũng cho hay điều này nói thì dễ nhưng làm không hề dễ, nhiều quốc gia không thành công trong quá trình duy trì mức sinh thay thế. Giả thiết như ở Nhật Bản, sau hàng chục năm nổ lực thì bây giờ mức sinh tương ứng là 1.4 cháu/ một phụ nữ. Theo đó, dự báo trong vòng 50 năm tới, dân số Nhật Bản sẽ giảm 40 triệu người, thiếu lao động ở mức trầm trọng, dư thừa năng lực giao thông, trường học, bệnh viện và quỹ an ninh xã hội bảo hiểm,...
Nguyên nhân chính của tình trạng này nằm ở văn hóa lao động là trên hết, lập gia đình và sinh con là phụ. Nhiều nước như tại Hàn Quốc, Nhật Bản một nửa thế kỷ làm việc liên tục nhiều giờ trong ngày, vấn đề gia đình, sinh con để sang một bên nên hiện nay giải quyết hậu quả rất khó khăn. Ngoài ra, điều kiện xã hội, Y tế, hỗ trợ người có con,... không còn phù hợp, khi có con dễ mất việc cũng là nguyên nhân khiến cho họ không sinh con nữa.
Tại Việt Nam, ông Nhân cũng cho biết thêm: Năm 2017 hội nghị Trung ương lần thứ VI đã có Nghị quyết 21 về vấn đề công tác dân số trong tình hình mới. Đây là nghị quyết quan trọng, xác định mục tiêu duy trì vững chắc mức sinh thay thế của đất nước với tỉ lệ sinh bình quân 2,1 trẻ trên một phụ nữ.
Theo như kế hoạch trước đây, phấn đấu trong năm 2020 giảm xuống còn 1.8, không mục tiêu lại không hợp lý nên Nghị quyết trung ương đã đề nghị thay đổi. Đến ngày 31/12/2017, Chính phủ có Nghị quyết 37 về công tác dân số, theo đó chỉ tiêu hàng đầu cần phải duy trì vững chắc về mức sinh thay thế và coi dân số là một trong những chỉ tiêu kế hoạch kinh tế - xã hội, vận động mỗi cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con.
Ông còn cho biết thêm: Hiện nay, vùng Đồng bằng sông Hồng mức sinh đang ở mức trung bình 2,16 cháu, Tây Bắc và miền núi phía Bắc 2,4 cháu, Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ 2,3 cháu, Tây Nguyên 2,4 cháu. Một số vùng có mức sinh hơi cao nhưng cần thiết vì Đông Nam Bộ chỉ có 1,62 cháu trên mỗi phụ nữ, Tây Nam Bộ là 1,8.
Ông Nhân có nói thêm: “Chừng nào Đông Nam Bộ và Tây Nam Bộ sinh vẫn thấp thì việc sinh trên 2 cháu, có con thứ 3 ở phần còn lại của đất nước là cần thiết để bù”.
Từ những thực tế trên, ông Nhân kiến nghị, Chính phủ cần phải quy hoạch để đất nước đạt ngưỡng 2.1 cháu/ mỗi gia đình, một bộ phận vợ chồng phải sinh con thứ 3 để đảm bảo đủ lao động thay thế.
Bí thư Tp. Hồ Chí Minh cũng có nêu thêm quan điểm: “Chúng ta cần có quy hoạch để không băn khoăn việc này. Tôi đề nghị Chính phủ cần có hướng dẫn mức sinh phù hợp cho các địa phương chứ không phải chỗ nào cũng giảm. Chừng nào miền Nam mà chưa đạt thay thế thì miền Bắc còn bù, để đến 2035 - 2045 thì dân số vẫn bền vững”.
Nguồn: Báo Pháp luật