Tỷ lệ thất nghiệp ngành Dược: Yếu tố và cách khắc phục?

Ngành Dược được xem là một trong những lĩnh vực có nhiều tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, tình trạng thất nghiệp hay làm trái ngành vẫn tồn tại ở một bộ phận sinh viên sau tốt nghiệp. Vậy tỷ lệ thất nghiệp ngành Dược hiện nay như thế nào, nguyên nhân từ đâu và sinh viên cần làm gì để khắc phục? Đây chính là vấn đề cần được nhìn nhận rõ ràng để có định hướng đúng đắn.

Tỷ lệ thất nghiệp ngành Dược như thế nào?

Theo báo cáo đánh giá tình hình việc làm của sinh viên tốt nghiệp năm 2020 do Trung tâm Hỗ trợ đào tạo và Cung ứng nguồn nhân lực (Bộ Giáo dục và Đào tạo) thực hiện, hơn 88% sinh viên trên cả nước tìm được việc làm trong vòng 12 tháng sau khi ra trường. Trong đó, nhóm ngành Y Dược nổi bật với tỷ lệ có việc làm cao nhất lên đến 96,3%. Như vậy, tỳ lệ thất nghiệp ngành Dược chỉ chiếm 3,7%. Đây được xem là một trong những lĩnh vực có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất hiện nay.

Cuộc khảo sát được tiến hành với hơn 1.600 sinh viên thuộc 15 trường Đại học, Học viện trên cả nước. Kết quả cho thấy, chỉ khoảng 9,1% sinh viên rơi vào tình trạng thất nghiệp, còn lại là nhóm chưa có nhu cầu tìm việc. Khi phân tích theo học lực, nhóm sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc có tỷ lệ tìm được việc lên đến 94,5%, trong khi nhóm tốt nghiệp loại trung bình chỉ đạt 77,8%. Điều này phản ánh rõ mối liên hệ giữa năng lực học tập, kỹ năng nghề nghiệp và cơ hội việc làm sau khi ra trường.

Xét theo từng khối ngành, nhóm Y Dược tiếp tục dẫn đầu với tỷ lệ có việc làm cao vượt trội so với các ngành khác như Khoa học xã hội, Kinh tế, Luật, Nông – Lâm – Ngư nghiệp (89,6%) hay nhóm Khoa học tự nhiên, Kỹ thuật, Nghệ thuật (84%). Đây là minh chứng cho nhu cầu nhân lực lớn trong lĩnh vực Y tế, đặc biệt trong bối cảnh xã hội ngày càng quan tâm đến chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Báo cáo cũng ghi nhận phần lớn sinh viên mới ra trường (93,6%) chọn làm công ăn lương, trong khi 6,4% tự tạo việc làm cho mình, con số được đánh giá là đáng khích lệ. Ngoài ra, khoảng 40,4% sinh viên có xu hướng thay đổi công việc trong năm đầu tiên, chủ yếu do mong muốn tìm kiếm vị trí phù hợp hoặc có thu nhập tốt hơn.

Nhìn chung, ngành Y Dược hiện đang duy trì mức tỷ lệ thất nghiệp rất thấp, cho thấy sức hút và triển vọng việc làm ổn định, bền vững.

Yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thất nghiệp ngành Dược

Ở bất kỳ ngành nghề nào cũng tồn tại tình trạng thất nghiệp và ngành Dược cũng không ngoại lệ. Mặc dù được đánh giá là lĩnh vực có nhiều cơ hội nghề nghiệp cùng mức thu nhập hấp dẫn, song vẫn có bộ phận nhỏ sinh viên ra trường chưa tìm được việc làm phù hợp. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này:

Chưa xác định rõ công việc phù hợp

Nhiều sinh viên ngành Dược khi ra trường chưa có sự định hướng nghề nghiệp rõ ràng cho bản thân. Không ít bạn chỉ học theo xu hướng hoặc mong muốn của gia đình mà chưa thực sự tìm hiểu kỹ ngành. Chính vì vậy, khi tốt nghiệp, họ dễ rơi vào tình trạng bối rối, không biết nên theo đuổi công việc ở lĩnh vực nào như sản xuất, kinh doanh hay nghiên cứu. Điều này khiến quá trình tìm việc bị kéo dài, bỏ lỡ nhiều cơ hội việc làm phù hợp. Sự thiếu định hướng từ đầu chính là một trong những nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp.

Đặt yêu cầu quá cao ngay khi mới ra trường

Một thực tế phổ biến là sinh viên mới tốt nghiệp thường kỳ vọng rất lớn về mức lương, vị trí và môi trường làm việc. Nhiều bạn mong muốn được làm việc tại công ty lớn, vị trí tốt ngay từ đầu nhưng lại chưa có nhiều kinh nghiệm. Sự chênh lệch giữa kỳ vọng và thực tế khiến không ít bạn khó chấp nhận những công việc khởi đầu bình thường. Điều này làm cho quá trình tìm việc bị chậm lại, trong khi thị trường lao động luôn cần sự linh hoạt và thích ứng. Chính tâm lý chọn việc thay vì làm việc để tích lũy đã gián tiếp làm tăng nguy cơ thất nghiệp.

Thiếu kinh nghiệm thực tiễn

Kinh nghiệm thực tế là một yếu tố quan trọng mà nhà tuyển dụng luôn đặt nặng, nhưng nhiều sinh viên ngành Dược lại thiếu kỹ năng này. Trong quá trình học tập, nếu chỉ chú trọng kiến thức lý thuyết mà ít tham gia thực tập, làm thêm hoặc nghiên cứu, sinh viên sẽ khó đáp ứng được yêu cầu công việc.

Khi đi phỏng vấn, sự hạn chế trong kỹ năng thực hành, giao tiếp và xử lý tình huống thường khiến họ mất điểm so với ứng viên khác. Điều này làm cho cơ hội trúng tuyển thấp hơn, dù bằng cấp không hề kém cạnh. Vì vậy, thiếu kinh nghiệm thực tiễn cũng là nguyên nhân lớn dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp trong ngành Dược.

Kỹ năng mềm và khả năng thích ứng chưa tốt

Bên cạnh chuyên môn, các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian hay khả năng sử dụng ngoại ngữ cũng ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội việc làm. Nhiều sinh viên Dược còn hạn chế ở những kỹ năng này, dẫn đến khó hòa nhập trong môi trường làm việc chuyên nghiệp.

Ngoài ra, ngành Dược đang thay đổi mạnh mẽ với sự ứng dụng công nghệ hiện đại, đòi hỏi Dược sĩ phải liên tục cập nhật và thích ứng. Nếu sinh viên không rèn luyện khả năng học hỏi, nâng cao kỹ năng mềm và ngoại ngữ, họ sẽ dễ bị tụt lại phía sau. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhiều bạn trẻ khó tìm được việc làm như mong muốn.

Để không lo thất nghiệp sinh viên ngành Dược cần làm gì?

>>>> Giải đáp: Sinh viên học Dược cần chuẩn bị những gì?

So với nhiều lĩnh vực khác, tỷ lệ thất nghiệp trong ngành Dược được đánh giá là khá thấp. Có thể thấy, tiềm năng phát triển của ngành Dược hiện nay vô cùng rộng mở, kéo theo hàng loạt cơ hội nghề nghiệp dành cho sinh viên sau khi tốt nghiệp. Tuy vậy, để không rơi vào tình trạng thất nghiệp hoặc khó tìm được công việc phù hợp, sinh viên ngành Dược cần chủ động chuẩn bị cho mình kiến thức, kỹ năng và định hướng nghề nghiệp rõ ràng ngay từ sớm.

• Xác định định hướng nghề nghiệp từ sớm: Sinh viên cần tìm hiểu kỹ các lĩnh vực trong ngành Dược như sản xuất, phân phối, nghiên cứu, kiểm nghiệm, kinh doanh hay công tác tại bệnh viện. Khi có định hướng rõ ràng, các bạn sẽ dễ dàng tập trung trau dồi kỹ năng và kiến thức phù hợp với mục tiêu. Điều này cũng giúp tránh tình trạng mơ hồ, bỡ ngỡ khi tốt nghiệp.
• Chủ động tích lũy kinh nghiệm thực tiễn: Ngoài kiến thức lý thuyết, sinh viên nên tham gia thực tập, làm thêm tại nhà thuốc, công ty dược hoặc phòng thí nghiệm. Những trải nghiệm này không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng chuyên môn mà còn tạo lợi thế khi ứng tuyển. Nhà tuyển dụng thường đánh giá cao ứng viên có trải nghiệm thực tế.
• Nâng cao kỹ năng mềm và ngoại ngữ: Kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian cùng khả năng sử dụng ngoại ngữ (đặc biệt là tiếng Anh chuyên ngành) là lợi thế lớn khi tìm việc. Đây là những yếu tố giúp sinh viên dễ dàng hòa nhập vào môi trường làm việc chuyên nghiệp và nắm bắt cơ hội trong các công ty dược quốc tế.
• Sẵn sàng bắt đầu từ những vị trí cơ bản: Không nên quá đặt nặng việc phải có mức lương cao hoặc vị trí tốt ngay khi mới ra trường. Việc chấp nhận khởi đầu ở những công việc phù hợp năng lực sẽ giúp sinh viên tích lũy thêm kinh nghiệm và từng bước tiến xa hơn trong sự nghiệp.
• Liên tục học hỏi và cập nhật kiến thức mới: Ngành Dược thay đổi không ngừng nhờ sự phát triển của công nghệ và nhu cầu thị trường. Vì vậy, sinh viên cần duy trì thói quen học hỏi, tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên môn, cập nhật kiến thức mới để không bị tụt lại phía sau.
• Lựa chọn trường đào tạo uy tín: Việc chọn một cơ sở đào tạo chất lượng đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định cơ hội nghề nghiệp sau này. Những trường uy tín thường có chương trình học bài bản, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, đồng thời tạo điều kiện cho sinh viên đi thực tập và tiếp cận doanh nghiệp ngay trong quá trình học. Ngoài ra, đội ngũ giảng viên có kinh nghiệm và mạng lưới liên kết rộng cũng giúp sinh viên dễ dàng tìm kiếm cơ hội việc làm. Do đó, lựa chọn trường đào tạo phù hợp ngay từ đầu sẽ giúp sinh viên ngành Dược có nền tảng vững chắc, giảm thiểu nguy cơ thất nghiệp sau khi ra trường. Một số trường đã và đang thu hút được đông đảo các bạn sinh viên theo học, có tỷ lệ sinh viên ra trường với việc làm ổn định rất cao như: Đại học Dược Hà Nội, Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch, Cao đẳng Y Dược Sài Gòn, Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch…

Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp trong ngành Dược thấp hơn nhiều so với các lĩnh vực khác nhưng nếu sinh viên thiếu định hướng và kỹ năng thì nguy cơ vẫn hiện hữu. Bằng việc lựa chọn trường đào tạo uy tín, chủ động trau dồi kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn và kỹ năng mềm, sinh viên hoàn toàn có thể nâng cao lợi thế cạnh tranh. Từ đó, cơ hội việc làm ổn định và phát triển sự nghiệp trong ngành Dược sẽ rộng mở hơn.