Ngành Điều dưỡng là một lĩnh vực đặc thù trong nhóm ngành sức khỏe, đòi hỏi người học không chỉ có kiến thức vững chắc mà còn phải có kỹ năng và tinh thần trách nhiệm cao. Vậy khi theo học sinh viên ngành Điều dưỡng cần học giỏi môn gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có sự chuẩn bị tốt nhất cho hành trình trở thành Điều dưỡng viên chuyên nghiệp.
Ngành Điều dưỡng học những môn nào?
Mục tiêu của chương trình đào tạo ngành Điều dưỡng là giúp sinh viên nắm vững kiến thức Y học cơ bản, chuyên ngành Điều dưỡng và kỹ năng thực hành lâm sàng, từ đó có thể đảm nhận công việc chăm sóc, theo dõi và hỗ trợ điều trị cho người bệnh.
>>>> Xem ngay: Ngành Điều dưỡng khối C có theo học được không?
Trước tiên, để biết sinh viên ngành Điều dưỡng cần học tốt môn gì thì chúng ta cần tìm hiểu về chương trình học của ngành. Chương trình đào tạo thường bao gồm các môn như sau:
Các môn đại cương
Giống như hầu hết các ngành học khác, sinh viên ngành Điều dưỡng sẽ bắt đầu chương trình đào tạo với các môn học đại cương trong giai đoạn đầu, thường là năm nhất. Đây là những môn nền tảng giúp người học hình thành tư duy logic và phương pháp nghiên cứu khoa học, bao gồm:
- Tiếng Anh;
- Tin học;
- Triết học;
- Kinh tế chính trị;
- Lịch sử Đảng;
- Pháp luật đại cương…
Các môn cơ sở ngành
Khi đã hoàn thành các môn học đại cương, sinh viên sẽ tiếp tục được trang bị hệ thống kiến thức Y học cơ sở. Đây nền tảng quan trọng cho việc học chuyên sâu về Điều dưỡng. Vì cùng nằm trong khối ngành Y Dược nên sinh viên ngành Điều dưỡng cũng được tiếp cận nhiều môn học tương tự các ngành khác trong lĩnh vực này như:
- Sinh lý học;
- Dược lâm sàng;
- Giải phẫu học;
- Di truyền Y học;
- Dược lý;
- Miễn dịch – sinh lý bệnh;
- Vi sinh vật ký sinh trùng;
- Mô phôi;
- Y đức;
- Pháp luật – Tổ chức Y tế.
Các môn học chuyên ngành
Ngoài chuyên môn, Điều dưỡng viên còn là người đồng hành, chia sẻ và hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân. Vì thế, ở năm cuối, chương trình học tập trung vào các môn chuyên ngành có tính thực hành cao, giúp sinh viên rèn kỹ năng nghề và vận dụng kiến thức vào thực tế, đòi hỏi sự kiên trì, cẩn trọng và làm việc thường xuyên trong môi trường lâm sàng. Dưới đây là tổng hợp những môn học chuyên sâu trong ngành Điều dưỡng mà sinh viên sẽ được trải nghiệm:
- Giáo dục sức khoẻ trong thực hành điều dưỡng;
- Điều dưỡng cơ sở;
- Kiểm soát nhiễm khuẩn trong thực hành điều dưỡng;
- Chăm sóc sức khỏe người lớn có bệnh Nội khoa;
- Chăm sóc người bệnh cấp cứu & chăm sóc tích cực;
- Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi;
- Chăm sóc sức khỏe người lớn có bệnh Ngoại khoa;
- Sức khỏe phụ nữ, bà mẹ, gia đình và chăm sóc điều dưỡng;
- Chăm sóc sức khỏe trẻ em;
- Chăm sóc sức khỏe người bệnh truyền nhiễm;
- Chăm sóc sức khỏe tâm thần;
- Chăm sóc cho người cần được phục hồi chức năng;
- Chăm sóc sức khỏe cộng đồng;
- Quản lý điều dưỡng.
Kỹ năng mềm và kỹ năng chuyên môn
Vì là ngành đòi hỏi khả năng thực hành cao, chương trình đào tạo Điều dưỡng được xây dựng nhằm phát triển đồng thời kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm, đáp ứng yêu cầu công việc thực tế. Từ năm hai, sinh viên đã được thực hành hơn 50 kỹ năng cơ bản, tạo nền tảng vững chắc cho nghề nghiệp sau này. Ngoài chuyên môn, kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và xử lý tình huống khẩn cấp giúp sinh viên chăm sóc người bệnh hiệu quả, an toàn và chuyên nghiệp hơn.
Ngành Điều dưỡng cần học giỏi môn gì?
Một sinh viên Điều dưỡng giỏi không bị giới hạn ở bất kỳ môn học nào bởi mỗi môn đều đóng vai trò thiết yếu trong việc hình thành năng lực chuyên môn. Nếu các môn cơ sở ngành mang đến nền tảng kiến thức tổng quát thì các môn chuyên ngành lại đi sâu vào từng lĩnh vực cụ thể, giúp người học nắm vững bản chất vấn đề và biết cách vận dụng hiệu quả vào thực hành. Dưới đây là một số môn học tiêu biểu trong chương trình đào tạo ngành Điều dưỡng mà các bạn sinh viên đặc biệt quan tâm.
Sinh viên Điều dưỡng cần trau đồi và học tập tốt các môn học
Giải phẫu học – Nền tảng để hiểu cơ thể người
Đây là một trong những môn học cơ bản nhưng vô cùng quan trọng. Giải phẫu học giúp sinh viên nắm được cấu trúc của cơ thể người, vị trí và chức năng của các cơ quan, hệ thống (hô hấp, tuần hoàn, tiêu hóa, thần kinh, xương khớp...). Một Điều dưỡng viên không thể thực hiện các kỹ thuật chăm sóc, tiêm truyền, thay băng hay đo sinh hiệu nếu không hiểu rõ vị trí giải phẫu. Vì vậy, học giỏi Giải phẫu học sẽ giúp bạn tránh sai sót trong thao tác và tự tin hơn khi làm việc tại bệnh viện.
Sinh lý học – Hiểu cách cơ thể hoạt động
Nếu Giải phẫu học nói về cấu trúc, thì Sinh lý học giúp bạn hiểu cơ chế hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Môn này lý giải cách tim bơm máu, phổi trao đổi khí, thận lọc chất thải hay cơ thể phản ứng khi bị sốt, mất nước...
Nắm chắc kiến thức Sinh lý học giúp sinh viên phân tích được biểu hiện bất thường của người bệnh, từ đó biết cách theo dõi và báo cáo kịp thời cho Bác sĩ. Môn này là chiếc cầu nối giữa lý thuyết Y học và thực hành lâm sàng nên sinh viên Điều dưỡng cần học thật kỹ.
Vi sinh vật ký sinh trùng – Cơ sở phòng chống nhiễm khuẩn
Một phần lớn công việc của Điều dưỡng là phòng và kiểm soát nhiễm khuẩn trong bệnh viện.
Vì thế, Vi sinh và Ký sinh trùng học là những môn bắt buộc giúp sinh viên hiểu được:
- Cấu tạo, đặc điểm của vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng gây bệnh.
- Cơ chế lây truyền và các phương pháp khử khuẩn, tiệt khuẩn.
- Cách sử dụng đúng phương tiện bảo hộ và kiểm soát lây nhiễm chéo.
Sinh viên học tốt các môn này sẽ có lợi thế lớn khi thực tập tại bệnh viện và làm việc trong các khoa hồi sức, cấp cứu hoặc kiểm soát nhiễm khuẩn.
Dược lý học – Nắm vững cơ chế và cách dùng thuốc
Dược lý là môn học xương sống của ngành Y nói chung. Với Điều dưỡng viên, việc hiểu về thuốc giúp thực hiện Y lệnh an toàn và chính xác. Khi học tốt Dược lý, bạn sẽ hiểu được:
- Tác dụng, chỉ định và chống chỉ định của từng nhóm thuốc.
- Liều lượng, đường dùng và thời điểm sử dụng thuốc.
- Tác dụng phụ, tương tác thuốc và cách theo dõi phản ứng của người bệnh.
Trong thực tế, nhiều sai sót Y khoa xảy ra do việc sử dụng thuốc không đúng. Vì vậy, một Điều dưỡng viên giỏi Dược lý sẽ là người cẩn trọng, an toàn và được Bác sĩ tin tưởng.
Điều dưỡng cơ sở – Linh hồn của ngành học
Đây là môn học đặc trưng nhất của ngành, giúp sinh viên hiểu rõ vai trò, quy trình và kỹ thuật chăm sóc người bệnh. Điều dưỡng cơ bản bao gồm các nội dung như:
- Chăm sóc vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng, giấc ngủ của người bệnh.
- Đo dấu hiệu sinh tồn (mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở).
- Thực hành các kỹ thuật như tiêm truyền, thay băng, hút đờm, đặt ống thông, cố định bệnh nhân...
Đây là môn học có tính thực hành cao, đòi hỏi sinh viên phải tỉ mỉ, kiên nhẫn và tuân thủ nguyên tắc vô khuẩn tuyệt đối. Ai học giỏi môn này sẽ có kỹ năng nghề vững vàng và dễ dàng thích nghi khi ra môi trường thực tế.
Chăm sóc chuyên khoa – Bước tiến lên chuyên môn sâu
Sau khi nắm vững Điều dưỡng cơ bản, sinh viên sẽ học các học phần Chăm sóc chuyên khoa, bao gồm:
- Chăm sóc người bệnh Nội khoa;
- Ngoại khoa;
- Sản – Phụ khoa;
- Nhi khoa;
- Lão khoa;
- Chăm sóc bệnh nhân cấp cứu hoặc bệnh nhân mãn tính.
Những môn học này giúp sinh viên phân loại, đánh giá và lập kế hoạch chăm sóc phù hợp cho từng nhóm bệnh nhân, từ trẻ em, phụ nữ mang thai đến người cao tuổi. Đây là giai đoạn quan trọng giúp sinh viên trở thành Điều dưỡng viên đa năng và có tư duy lâm sàng vững chắc.
Pháp luật, Y đức và kỹ năng giao tiếp
Bên cạnh chuyên môn, người Điều dưỡng còn phải có đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng giao tiếp và tinh thần trách nhiệm cao.
Các môn học này giúp sinh viên:
- Hiểu và tuân thủ quy tắc ứng xử trong bệnh viện.
- Giao tiếp hiệu quả với bệnh nhân, người nhà và đồng nghiệp.
- Giữ thái độ tôn trọng, cảm thông, trung thực trong mọi hoàn cảnh.
Một Điều dưỡng viên giỏi chuyên môn nhưng thiếu đạo đức nghề nghiệp sẽ khó được tin tưởng. Do đó, đây là các môn học quan trọng không kém các môn chuyên ngành kỹ thuật.
Tin học và Tiếng Anh chuyên ngành
Trong kỷ nguyên chuyển đổi số Y tế, sinh viên Điều dưỡng cần giỏi Tin học để sử dụng phần mềm quản lý bệnh án, hồ sơ, báo cáo số liệu.
Bên cạnh đó, Tiếng Anh chuyên ngành giúp sinh viên:
- Đọc hiểu tài liệu nước ngoài.
- Tiếp cận công nghệ Y học mới.
- Mở rộng cơ hội làm việc ở các bệnh viện quốc tế hoặc xuất khẩu lao động sang Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc…
Bí kíp để học tốt các môn học ngành Điều dưỡng
Ngành Điều dưỡng có khối lượng kiến thức lớn và đòi hỏi kỹ năng thực hành cao nên việc học hiệu quả là điều khiến nhiều sinh viên băn khoăn. Dưới đây là những bí kíp giúp bạn học tốt các môn ngành Điều dưỡng, vừa nắm vững lý thuyết vừa tự tin khi bước vào môi trường thực tế.
- Hiểu rõ mục tiêu từng môn học: Trước khi học, hãy xác định rõ mục tiêu và vai trò của từng môn trong nghề nghiệp sau này. Khi hiểu học để làm gì, bạn sẽ có động lực hơn và dễ ghi nhớ kiến thức trọng tâm.
- Kết hợp học lý thuyết với thực hành: Ngành Điều dưỡng đòi hỏi khả năng thực hành cao, vì vậy đừng chỉ học thuộc lòng mà hãy thường xuyên luyện tập kỹ năng. Việc thực hành giúp bạn hiểu sâu bài học và tự tin hơn khi làm việc thực tế.
- Học theo sơ đồ tư duy và hình ảnh: Sử dụng sơ đồ tư duy, hình ảnh minh họa hoặc video mô phỏng giúp ghi nhớ kiến thức dễ dàng hơn. Đây là cách học hiệu quả cho các môn có khối lượng lớn như Giải phẫu, Sinh lý hay Dược lý.
- Ôn tập theo nhóm – học đi đôi với chia sẻ: Học nhóm giúp bạn củng cố kiến thức, rèn kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống. Giải thích bài cho người khác cũng là cách giúp bạn nhớ lâu hơn.
- Ghi chép khoa học và hệ thống hóa bài học: Ghi chép ngắn gọn, có phân loại rõ ràng sẽ giúp bạn dễ ôn tập và tìm lại kiến thức khi cần. Hãy tóm tắt sau mỗi buổi học để ghi nhớ lâu hơn.
- Chú trọng kỹ năng mềm: Ngoài chuyên môn, sinh viên Điều dưỡng cần rèn kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm và xử lý tình huống. Đây là yếu tố giúp bạn trở nên chuyên nghiệp và được bệnh nhân tin tưởng.
- Học đi đôi với rèn luyện đạo đức nghề nghiệp: Một Điều dưỡng viên giỏi không chỉ cần kiến thức mà còn phải có Y đức và tinh thần trách nhiệm. Hãy luôn cẩn trọng, trung thực và tôn trọng người bệnh trong mọi tình huống.
- Ứng dụng công nghệ để học hiệu quả hơn: Hãy tận dụng các công cụ học tập trực tuyến như Quizlet, Anki hoặc video mô phỏng để củng cố kiến thức. Học qua công nghệ giúp tiết kiệm thời gian và ghi nhớ hiệu quả hơn.
Ngành Điều dưỡng là sự kết hợp giữa kiến thức khoa học, kỹ năng thực hành và đạo đức nghề nghiệp. Vì vậy, để học tốt và theo đuổi lâu dài, sinh viên cần nỗ lực trau dồi toàn diện, đặc biệt chú trọng các môn chuyên ngành và kỹ năng thực tế. Khi nắm vững kiến thức và yêu nghề, bạn sẽ trở thành một Điều dưỡng viên giỏi, góp phần mang lại sự chăm sóc tận tâm và an toàn cho người bệnh.
Cao đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp




