Hai chính sách lớn của ngành giáo dục chính thức áp dụng từ tháng 9.2025

Hai chính sách then chốt của ngành giáo dục chính thức được áp dụng từ tháng 9, tập trung vào vai trò của Đại học quốc gia và việc tổ chức dạy học bằng tiếng nước ngoài ở mọi cấp học.

Đại học quốc gia là trường Đại học công lập trực thuộc sự quản lý của Bộ GD&ĐT

Bắt đầu từ tháng 9, hai chính sách quan trọng trong lĩnh vực giáo dục chính thức được áp dụng, tác động trực tiếp đến hai Đại học quốc gia, những cơ sở đào tạo hàng đầu cả nước và đến việc giảng dạy ngoại ngữ từ bậc tiểu học đến Đại học.

Theo Nghị định 201 được Chính phủ ban hành ngày 11.7 và có hiệu lực từ 1.9, các Đại học quốc gia nay trực thuộc sự quản lý của Bộ GD&ĐT thay thế cho Nghị định 186 năm 2013. Chính sách mới ra đời trong bối cảnh hệ thống hành chính, đơn vị sự nghiệp và tổ chức giáo dục trong cả nước đang được sắp xếp, tinh gọn.

>>>> Xem ngay: Thời gian nộp lệ phí xét tuyển đại học 2025

Nghị định 201 nhấn mạnh rõ hơn vai trò, cơ chế tự chủ và trách nhiệm của Đại học quốc gia trong đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế. Các trường được xác định là trung tâm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, đóng góp trực tiếp cho sự phát triển kinh tế - xã hội và giữ vai trò dẫn dắt trong hệ thống giáo dục Đại học.

Về pháp lý, Đại học quốc gia là cơ sở công lập do Bộ GD&ĐT quản lý, có tư cách pháp nhân, con dấu mang hình Quốc huy và tài khoản riêng. Các trường này có chức năng đào tạo đủ các trình độ trong giáo dục Đại học, triển khai nghiên cứu và chuyển giao công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực, đồng thời duy trì một số ngành mũi nhọn được xếp hạng cao trong khu vực và trên thế giới.

Đại học quốc gia chịu sự quản lý của nhiều cơ quan nhà nước trong đó có Bộ GD&ĐT, Bộ KH&CN, các bộ ngành liên quan và chính quyền địa phương nơi đặt trụ sở. Về nhân sự, trường thực hiện quy trình bổ nhiệm, miễn nhiệm chủ tịch hội đồng, giám đốc và phó giám đốc theo thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời xây dựng chính sách thu hút giảng viên, nhà nghiên cứu chất lượng cao trong nước lẫn quốc tế.

Trong lĩnh vực đào tạo, Đại học quốc gia được phép xây dựng và triển khai các chương trình đặc thù như thực hành, chuyên biệt, tài năng, năng khiếu ở tất cả các bậc học nhằm phát hiện và bồi dưỡng nhân tài khoa học – công nghệ. Ngoài ra, các chương trình đào tạo trong nước có thể được mở rộng ra nước ngoài thông qua hợp tác và liên kết quốc tế.

Đặc biệt, Đại học quốc gia là đơn vị dự toán cấp I được Thủ tướng giao ngân sách hằng năm và Nhà nước ưu tiên đầu tư để đảm nhiệm các nhiệm vụ chiến lược quốc gia cũng như phát triển vùng.

Hiện nay, cả nước có hai Đại học quốc gia: Đại học Quốc gia Hà Nội (thành lập năm 1993) với 13 trường và khoa thành viên và Đại học Quốc gia TP.HCM (thành lập năm 1995) gồm 9 trường, viện và phân hiệu. Quy mô đào tạo chung của hai cơ sở này hiện lên đến hàng trăm nghìn sinh viên.

Yêu cầu về năng lực đối với giáo viên, giảng viên giảng dạy bằng ngoại ngữ là gì?

Ngày 25.9, Nghị định số 222 của Chính phủ chính thức có hiệu lực thay thế Quyết định 72/2014 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư 16/2016 của Bộ GD&ĐT. Đây là văn bản pháp lý quan trọng quy định việc tổ chức dạy và học bằng tiếng nước ngoài trong các cơ sở giáo dục.

>>>> Mách bạn: Thời gian nhập học của các trường đại học ở Hà Nội

Nghị định mới đưa ra những quy định chi tiết liên quan đến nguyên tắc tổ chức giảng dạy, yêu cầu đối với chương trình, giáo trình, tài liệu, đội ngũ giảng viên, người học, cơ sở vật chất, thiết bị, quy trình kiểm tra, đánh giá, công tác đảm bảo chất lượng cũng như mức thu và quản lý học phí.

Tuy nhiên, phạm vi điều chỉnh của nghị định không bao gồm việc dạy và học các môn ngoại ngữ, các chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài ở bậc ĐH, thạc sĩ, tiến sĩ, cũng không áp dụng cho các cơ sở có vốn đầu tư nước ngoài giảng dạy toàn bộ bằng ngoại ngữ ở bậc phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp và Đại học.

Về chuẩn năng lực, giáo viên tiểu học và THCS phải đạt tối thiểu bậc 4 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam (hoặc tương đương), trong khi giáo viên THPT cần đạt bậc 5 trở lên. Với bậc Đại học và giáo dục nghề nghiệp, giảng viên cũng phải đảm bảo trình độ ngoại ngữ tối thiểu ở bậc 5, phù hợp với yêu cầu của chương trình giảng dạy.

Đáng chú ý, nghị định cho phép miễn yêu cầu về năng lực ngoại ngữ đối với những người đã được đào tạo toàn thời gian ở nước ngoài bằng ngoại ngữ và có văn bằng được công nhận tại Việt Nam hoặc những người tốt nghiệp cử nhân ngoại ngữ, sư phạm ngoại ngữ trong nước.

Hai chính sách này không chỉ tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho sự phát triển của các Đại học quốc gia và hoạt động dạy, học bằng ngoại ngữ mà còn góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong bối cảnh hội nhập. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm đưa nền giáo dục Việt Nam tiến gần hơn tới các chuẩn mực quốc tế.

Trường Cao Đẳng Y Dược Sài Gòn tổng hợp