Xét tuyển chung đợt, chung thang điểm khiến Đại học gặp nhiều trở ngại

Nhiều trường cho rằng việc xét tuyển đồng thời tất cả phương thức và quy đổi về cùng một thang điểm theo dự kiến của Bộ Giáo dục có thể gây bị động, khiến quá trình lọc ảo trở nên khó khăn cũng như ảnh hưởng đến tính công bằng cho thí sinh.

Xét tuyển chung đợt, chung thang điểm thì Đại học gặp nhiều trở ngại

Trong tháng này, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ ban hành Quy chế tuyển sinh Đại học 2025, dự kiến loại bỏ hình thức xét tuyển sớm. Đây là các đợt tuyển sinh diễn ra trước kỳ thi tốt nghiệp THPT, chủ yếu dựa trên học bạ, điểm thi đánh giá năng lực, tư duy hoặc xét chứng chỉ quốc tế như SAT, ACT, IELTS... kết hợp với các tiêu chí khác.

>>>> Cập nhật: Thí sinh cần lưu ý 3 điểm mới quan trọng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Như vậy, các trường Đại học vẫn được áp dụng những phương thức tuyển sinh này nhưng phải xét tuyển đồng thời với điểm thi tốt nghiệp THPT. Đồng thời, mức điểm trúng tuyển giữa các phương thức và tổ hợp cũng phải được quy đổi về cùng một thang điểm chung.

PGS.TS Vũ Duy Hải, Trưởng ban Tuyển sinh - Hướng nghiệp, Đại học Bách khoa Hà Nội, nhận định rằng đây là một bài toán kỹ thuật phức tạp, yêu cầu các trường phải nghiên cứu cẩn trọng để đảm bảo quy đổi điểm một cách công bằng cho thí sinh.

Ông đưa ra ví dụ rằng một thí sinh đạt 95/110 điểm theo phương thức xét tuyển tài năng sẽ không chỉ cạnh tranh với những thí sinh cùng phương thức. Do đó, nhà trường cần xây dựng công thức quy đổi hợp lý, chẳng hạn như quy đổi 95/110 điểm thành 28 điểm trên thang điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Thạc sĩ Cù Xuân Tiến, Trưởng phòng Tuyển sinh và Công tác sinh viên, Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP HCM), cho rằng do sự khác biệt về tính chất giữa các kỳ thi nên việc quy đổi điểm sẽ gặp nhiều khó khăn do giá trị điểm số không hoàn toàn tương đương.

"Nếu không có công thức hợp lý, những thí sinh thi đánh giá năng lực, tốt nghiệp THPT có thể bị bất lợi so với những bạn dùng điểm học bạ", ông nói. Giải pháp hợp lý nhất là xác định trọng số của từng thành phần điểm dựa trên đặc điểm và mức độ khó của các kỳ thi. Tuy nhiên, dù có phân tích dữ liệu điểm của những năm trước, so sánh mối tương quan giữa kết quả đầu vào và đầu ra để điều chỉnh tỷ trọng, mức quy đổi thì độ chính xác vẫn chỉ mang tính tương đối.

Trên thực tế, ngày 25/2, Đại học Bách khoa TP HCM đã công bố công thức xét tuyển gồm ít nhất 6 bước, được đánh giá là một trong những quy trình phức tạp nhất hiện nay. Ngoại trừ 1-5% chỉ tiêu dành cho xét tuyển thẳng, trường chỉ áp dụng phương thức xét tuyển kết hợp. Tuy nhiên, do phương thức này áp dụng cho nhiều nhóm thí sinh bao gồm những người có điểm thi đánh giá năng lực, chứng chỉ quốc tế, điểm thi tốt nghiệp THPT... nên trường phải xây dựng nhiều công thức quy đổi khác nhau.

Thạc sĩ Cù Xuân Tiến cho rằng với phương thức này, ngưỡng đầu vào của các phương thức xét tuyển trong năm nay có thể thay đổi đáng kể. Do đó, điểm chuẩn các năm trước, vốn được xem là nguồn tham khảo quan trọng cho thí sinh, sẽ không còn mang nhiều giá trị. "Nói cách khác, điểm chuẩn năm nay sẽ khó dự đoán, thí sinh khó khăn khi đặt, sắp xếp nguyện vọng", ông nói.

Việc loại bỏ xét tuyển sớm khiến nhiều trường rơi vào thế bị động, đặc biệt là những trường dựa chủ yếu vào xét học bạ hoặc chứng chỉ ngoại ngữ.

>>>> Xem ngay: Bộ Quốc phòng yêu cầu điểm chuẩn hệ dân sự phải ngang bằng hệ Quân sự

Đại diện một trường Đại học tại Hà Nội cho biết quy định này khiến việc dự đoán tỷ lệ thí sinh ảo cũng như số lượng trúng tuyển nhưng không nhập học trở nên khó khăn hơn. Bà lấy ví dụ, những năm trước, trường có khoảng 1.000 thí sinh trúng tuyển theo phương thức xét học bạ trong đợt tuyển sớm và khoảng một nửa trong số đó đặt trường ở nguyện vọng 1. Nhờ đó, nhà trường có thể ước tính số lượng nhập học, giúp việc xác định điểm chuẩn dựa trên điểm thi tốt nghiệp THPT chính xác hơn và đảm bảo tuyển đủ chỉ tiêu.

"Khi bỏ xét tuyển sớm, việc đưa ra mức điểm chuẩn để chạy lọc ảo sẽ khó khăn hơn, dẫn đến tuyển thiếu hoặc vượt quá chỉ tiêu", bà phân tích.

TS Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo, Đại học Công nghiệp TP HCM cũng có chung quan điểm. Ông cùng PGS.TS Vũ Duy Hải nhận định rằng, do những thay đổi trong quy trình tuyển sinh năm nay, nhiều trường có thể không tuyển đủ sinh viên ngay từ đợt xét tuyển chung của Bộ và sẽ phải tổ chức thêm nhiều đợt tuyển bổ sung sau đó.

Trước những thay đổi sắp tới, nhiều trường đang khẩn trương phân tích dữ liệu các năm trước nhằm xây dựng công thức quy đổi điểm giữa các phương thức xét tuyển. Một số trường dù đã công bố phương thức tuyển sinh dự kiến nhưng vẫn chưa mở nhận hồ sơ đăng ký vì còn chờ hướng dẫn chính thức từ Bộ.

Một số trường tư thục đang lên kế hoạch huy động nhân lực, nâng cấp hệ thống phần mềm và tích hợp chatbot AI vào quy trình tuyển sinh. Nguyên nhân là thời gian tư vấn tuyển sinh năm nay có thể bị rút ngắn, không kéo dài nhiều tháng như trước.

Cao Đẳng Y Dược Sài Gòn tổng hợp